ΜΕΡΟΣ Δ

ΠΑΓΚΟΣΜΙΟΣ ΠΟΛΕΜΟΣ

Η κατασταλτική πολιτική που εφαρμόστηκε ως συνέπεια της Επανάστασης του 1905 περιπλέχτηκε με μια σειρά από αντιφατικές μεταρρυθμίσεις που εφάρμοσε ο τσάρος Νικόλαος Β’. Ο τσάρος στο όνομα της απολυταρχίας επιτέθηκε στις εθνικιστικές θέσεις, που συμμερίζονταν οι ευγενείς και τα λαϊκά στρώματα του λαού. Έτσι η Αυλή απομονώθηκε από το σύνολο της κοινωνίας.

Η έναρξη του πολέμου σηματοδότησε το τέλος ενός καθεστώτος που δεν αποδέχθηκε μεταρρυθμίσεις, παρόλο που η πατριωτική ορμή το καλοκαίρι του 1914 φαινόταν ότι οι σχέσεις του τσάρου με τον λαό του θα ανανεώνονταν. Παρόλο που τους πρώτους μήνες του 1914 οι απεργίες και οι κοινωνικές αναταραχές εντατικοποιήθηκαν σε σημείο που ούτε η αστυνομική καταστολή μπόρεσε να αντιμετωπίσει, ο εθνικιστικός οίστρος με τον οποίο οι Ρώσοι δέχτηκαν την διαταγή της γενικής επιστράτευσης που υπέγραψε ο Νικόλαος Β’ στις 30 Ιουλίου, για κήρυξη του πολέμου ενάντια στη Γερμανία μετά την επίθεση από την Αυστροουγγαρία ήταν απίστευτος.

Παρά την πρώτη ήττα από τους Γερμανούς στο Τάνενμπεργκ τέλη Αυγούστου με απολογισμό 100,000 αιχμαλώτων, ο ρωσικός στρατός κατέκτησε τη μισή Γαλικία αποσπώντας την από τους Αυστριακούς. Τα πολεμοφόδια και τα τρόφιμα όμως έφτασαν μόνο για τρείς μήνες. Την Άνοιξη του 1915 μια έφοδος των κεντρικών δυνάμεων στοίχισε το θάνατο 150,000 αντρών του σοβιετικού στρατού, τον τραυματισμό 700,000 αντρών και την αιχμαλωσία 800,000 αντρών μαζί με την απώλεια της Λιθουανίας, της Γαλικίας και της Πολωνίας. Εξ αιτίας της πτώσης της οικονομίας λόγω του πολέμου, άρχισαν πάλι οι κινητοποιήσεις και οι απεργίες ενώ ο τσάρος αποδείχθηκε ανίσχυρος να κυβερνήσει, είχε αναλάβει και τη διοίκηση του στρατού προσωπικά, με λίαν καταστροφικά αποτελέσματα.

Η αυξανόμενη επιρροή της τσαρίνας και του προστατευόμενου της, καλόγερου-θεραπευτή Ράσπουτιν, μεγάλωσε την εχθρότητα του λαού απέναντι στην Αυλή και τον φόβο μιας χωριστής συμφωνίας με ην Γερμανία. Το 1916 ο Νικόλαος Β’ κατάργησε την Δούμα εξ αιτίας της δριμείας κριτικής που του ασκούσαν τα μετριοπαθή κόμματα. Η αντιπολίτευση διαιρεμένη σε πολέμιους και υπέρμαχους της εισόδου στον πόλεμο, δεν κατηύθυνε αποτελεσματικά τον λαό και η κοινωνία φαινόταν να περιέρχεται κάθε μέρα σε όλο και πιο βαθιά αποδιοργάνωση και σε κατάσταση αναρχίας. Μια συνομωσία ευγενών ενορχήστρωσε τη δολοφονία του Ράσπουτιν στις 31 Δεκεμβρίου 1916, ενώ ταυτόχρονα το σχέδιο υποκίνησης επανάστασης στα ανάκτορα για την εκθρόνιση του τσάρου και την ενθρόνιση του αδελφού του, του μεγάλου δούκα Μιχαήλ, ματαιώθηκε γιατί ξέσπασε η λαϊκή επανάσταση.

Η ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ ΤΟΥ ΦΛΕΒΑΡΗ

Η απόφαση να γίνεται η διανομή συσσιτίου με δελτίο, στάθηκε η αιτία των διαμαρτυριών την τελευταία εβδομάδα του Φλεβάρη που στο τέλος πήραν χαρακτήρα απελευθερωτικό και επαναστατικό. Η κατάσταση χειροτέρεψε με την έλλειψη ψωμιού, τις στρατιωτικές ήττες και τις δύσκολες συνθήκες εργασίας.

Στις 26 Φεβρουαρίου ύστερα από ένα τηλεγράφημα του τσάρου να σταματήσουν οι αναταραχές, έγινε η 4η λαϊκή διαδήλωση κατά της κυβέρνησης, όπου κατέληξε με 150 νεκρούς από οπλοπολυβόλα αξιωματικών αφού οι απλοί στρατιώτες αρνήθηκαν να πυροβολήσουν τα πλήθη. Την νύκτα αρκετά συντάγματα στασίασαν και το επόμενο πρωί ένωσαν τις δυνάμεις τους με τον λαό και κατέλαβαν τα σπουδαιότερα δημόσια κτίρια προχωρώντας προς τα Χειμερινά Ανάκτορα.

Ο Κερένσκι στο όνομα των βουλευτών της Δούμας που συνεδρίαζαν στο παλάτι της Ταυρίδας, υποδέχτηκε τους εξεγερθέντες ενώ σε άλλη πτέρυγα του παλατιού γεννήθηκαν τα σοβιέτ που απαρτίζονταν από τους επαναστάτες. Από τις αυθόρμητες εκδηλώσεις βίας του πλήθους και των στρατιωτών σκοτώθηκαν πέραν των 1500 ατόμων εκείνη την ημέρα.

Ο τσάρος εκθρονίστηκε και η εξουσία μοιράστηκε ανάμεσα στην Προσωρινή Επιτροπή της Δούμας όπου την πλειοψηφία είχαν οι φιλελεύθερες δυνάμεις και την Εκτελεστική Επιτροπή των Σοβιέτ, όπου κυριαρχούσαν τα σοσιαλιστικά κόμματα. Η νέα κυβέρνηση της οποίας ηγείτο ο πρίγκηπας Λβοφ, χαιρετίστηκε από τους συμμάχους και ψήφισε μια σειρά από νόμους που παρείχαν την ελευθερία του Τύπου, του συνέρχεσθαι, και του συνεταιρίζεσθαι στο ρωσικό λαό.

Στην περιφέρεια συνεχίστηκαν οι βίαιες εκδηλώσεις των αγροτών απέναντι στους κτηματίες ευγενείς ενώ στις κύριες πόλεις (Αγία Πετρούπολη και Μόσχα) οι εργάτες κατέβηκαν σε απεργίες ζητώντας περισσότερες διεκδικήσεις καθώς οργανώθηκαν και στρατιωτικά. Το σοβιέτ ήταν αντίθετο στην συνέχιση του πολέμου ενώ στην προσωρινή κυβέρνηση οι σοσιαλιστές ήθελαν να μείνουν πιστοί στις συμμαχίες της γιατί φοβόντουσαν ότι μια απότομη κινητοποίηση θα ευνοούσε τις δυνάμεις της επανάστασης.

Τον Ιούλιο ο διοικητής του στρατού Κορνίλοφ διέταξε τον στρατό να καταλάβει την Μόσχα και να αφοπλίσουν την στρατιωτική φρουρά η οποία ήταν συνδεδεμένη με τα σοβιέτ. Η Αγία Πετρούπολη οργανώθηκε για να υπερασπιστεί την επανάσταση και η ήττα του Κορνίλοφ κλιμάκωσε την κοινωνική και πολιτική σύγκρουση.

Ο Λένιν έπεισε τους μπολσεβίκους για την ανάγκη και την δυνατότητα να πάρουν όλη την εξουσία στα χέρια τους και έτσι οι μπολσεβίκοι άρχισαν να προετοιμάζουν την επανάσταση.

Στις 10 Οκτωβρίου η Κεντρική Επιτροπή του κόμματος των μπολσεβίκων ψήφισε υπέρ της επανάστασης και μία εβδομάδα αργότερα γνωστοποίησαν την θέση τους σε άρθρο που δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα που διηύθυνε ο Μαξίμ Γκόρκι, την Νόβαγια Ζιζν.

ΓΙΑ ΝΑ ΜΗΝ ΞΕΧΝΑΜΕ:

Η ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ ΤΩΝ ΝΕΟΤΟΥΡΚΩΝ, Ο ΚΕΜΑΛ ΑΤΑΤΟΥΡΚ ΚΑΙ Η ΒΟΗΘΕΙΑ ΠΟΥ ΠΗΡΑΝ ΑΠΟ ΤΗ ΣΟΒΙΕΤΙΚΗ ΡΩΣΙΑ

Τον Νοέμβριο του 1918, τα υψηλόβαθμα στελέχη του Κομιτάτου Ένωσης και Προόδου στην Τουρκία εγκατέλειψαν κακήν κακώς την χώρα, που εξ αιτίας τους είχε γίνει ερείπια. Μετά την κατάληψη από τις δυνάμεις της Αντάντ, της πρωτεύουσας, της Κωνσταντινούπολης, και διάφορων περιοχών της Ανατολίας, οι Τούρκοι εθνικιστές ξεκίνησαν στην Ανατολία ένα κίνημα εθνικής απελευθέρωσης. Η Ελλάδα που κατέλαβε τη Σμύρνη και την περιοχή της, ήταν μόνο ένας από τους εχθρούς, αλλά σε αυτόν τον αγώνα που στην τουρκική ιστοριογραφία ονομάζεται Πόλεμος της Απελευθέρωσης, οι μεγαλύτερες και αποφασιστικότερες μάχες δόθηκαν εναντίον του Ελληνικού στρατού.

Και ενώ εκατό χρόνια αργότερα Τούρκοι και Έλληνες έρχονταν πάλι αντιμέτωποι σε ένα αγώνα ζωής και θανάτου, η Ρωσία πήρε το μέρος των Τούρκων. Στη Ρωσία λίγα χρόνια νωρίτερα είχαν πάρει την εξουσία οι μπολσεβίκοι κομμουνιστές, οι οποίοι θεώρησαν και στρατηγικά και ηθικά σωστό να υποστηρίξουν την Τουρκία, που στα μάτια τους βρισκόταν υπό ιμπεριαλιστική κατοχή! Η σοβιετική Ρωσία, η οποία έβλεπε την Αγγλία πίσω από τον Ελληνικό στρατό, που προέλαυνε προς το εσωτερικό της Ανατολίας, υποστηρίζοντας τους Τούρκους εθνικιστές κράτησε μακριά από τα νοτιοανατολικά σύνορα της την Αγγλία, αποτρέποντας έτσι το άνοιγμα ενός  επιπλέον μετώπου εναντίον της κομμουνιστικής επανάστασης.

Σύμφωνα με τα επίσημα σοβιετικά στοιχεία, κατά την διάρκεια του πολέμου η Ρωσία δώρισε στο τουρκικό εθνικό κίνημα εκατοντάδες κιλά χρυσό, δεκάδες χιλιάδες τουφέκια, εκατοντάδες πολυβόλα, εκατομμύρια σφαίρες και βλήματα. Ο ηγέτης του κινήματος, Μουσταφά Κεμάλ, τόνισε ότι χωρίς τη ρωσική υποστήριξη ο πόλεμος δεν θα είχε στεφθεί με επιτυχία. « Αν δεν υπήρχε η υποστήριξη της Ρωσίας, η νίκη της νέας Τουρκίας επί των εισβολέων θα είχε επιτευχθεί μόνο με ασύγκριτα μεγαλύτερες απώλειες ή ίσως και να μην είχε καταστεί δυνατή. Η Ρωσία πρόσφερε  στην Τουρκία και ηθική και υλική βοήθεια, και θα είναι έγκλημα να ξεχάσει το έθνος μας αυτή τη βοήθεια». Το απόσπασμα αυτό βρίσκεται στην ιστοσελίδα της πρεσβείας της Ρωσικής Ομοσπονδίας στην Τουρκία. Επίσης το Μνημείο της Δημοκρατίας στην πλατεία Ταξίμ δηλώνει το ίδιο πράγμα και δεν αφήνει αμφιβολία για την ακρίβεια των λόγων αυτών. Το ότι το μνημείο που τοποθετήθηκε στο Ταξίμ, την πιο κεντρική πλατεία της Κωνσταντινούπολης, το 1928, ενώ ο Ατατούρκ ήταν ακόμα εν ζωή, ακριβώς πίσω από το άγαλμα του Ατατούρκ βρίσκονται τα αγάλματα των μπολσεβίκων στρατηγών Βαροσίλοφ και Φρούνζε, που κατά την διάρκεια του πολέμου έφεραν βοήθεια στην Ανατολία, δεν είναι τίποτε άλλο παρά έκφραση της προσωπικής ευγνωμοσύνης του ηγέτη του εθνικού αγώνα για τη ρωσική υποστήριξη.

ΛΕΝΙΝ

Γεννήθηκε το 1870. Διαμορφώνοντας την ιδεολογία του στο επαναστατικό περιβάλλον των λαϊκών, ο Βλαντίμιρ Ίλιτς Ουλιάνωφ  προχώρησε στον μαρξισμό περίπου στα μέσα της δεκαετίας του 1890, όταν ήλθε σε επαφή με εργατικούς κύκλους της Αγίας Πετρούπολης. Εκτοπισμένος στην Σιβηρία το 1897 και εξόριστος τρία χρόνια αργότερα, ίδρυσε στο Μόναχο την εφημερίδα Ίσκρα. Υποστηρικτής ενός πειθαρχημένου κόμματος «πρωτοπορίας του προλεταριάτου» από ακτιβιστές επαναστάτες, ο Λένιν τέθηκε το 1903 επικεφαλής της πτέρυγας των μπολσεβίκων, που κέρδισε την πλειοψηφία στο Β Συνέδριο- Βρυξέλλες, Λονδίνο.

Στο Συνέδριο της Β Διεθνούς, το 1907, ο Λένιν πρότεινε μαζί με τη Ρόζα Λούξεμπουργκ, τη μετατροπή του ιμπεριαλιστικού πολέμου σε επαναστατική πάλη εναντίον του καπιταλισμού.

Στις αρχές του Α Παγκοσμίου Πολέμου κατέφυγε στην Ελβετία, όπου οργάνωσε τις εσωτερικές διεθνιστικές τάσεις των ευρωπαϊκών σοσιαλιστικών κομμάτων, συνεισφέροντας στην πραγματοποίηση των διασκέψεων του Τσίμερβαλντ το 1915 και του Κίενταλ το 1916.

Αφού ξέσπασε η επανάσταση του Φλεβάρη, έφτασε στην Ρωσία τον Απρίλιο του 1917 και επέβαλε στο Κόμμα με τα Γράμματα από μακριά και τις Θέσεις του Απρίλη, την επαναστατική Στρατηγική που οδήγησε στην νίκη του Οκτώβρη.

Ο ρόλος του Λένιν στην ρωσική επανάσταση δεν ήταν μόνο ενός ηγέτη, ενός καλού στελέχους με κύρος, που διέθετε και ισχυρό ρεύμα. Χάρη στην επιμονή του, στις οργανωτικές ικανότητες του, στην διεύθυνση της διοίκησης των μπολσεβίκων, κατάφερε να επιβληθεί στις πλέον καθοριστικές στιγμές, παρόλο που συχνά δεν κέρδιζε την πλειοψηφία. Έθεσε την σοσιαλιστική επανάσταση στην ημερησία διάταξη, κίνησε μια επανάσταση την οποία καθοδήγησε μόνο το κόμμα των μπολσεβίκων, διατήρησε την εξουσία υπό τον αποκλειστικό έλεγχο του, αποδέχτηκε ένα ταπεινωτικό, ασύμφορο αλλά αναγκαίο σύμφωνο ειρήνης και όλα αυτά αποσπώντας τη μειοψηφία στο κόμμα. Χωρίς τον Λένιν οι μπολσεβίκοι θα είχαν αναδειχτεί πρωτεργάτες της επανάστασης, ωστόσο δύσκολα θα είχαν κυριαρχήσει, αν δεν είχαν υποτάξει την επανάσταση υπό την δική του συγκεντρωτική εξουσία.

Αινείας

 Εδώ το Μέρος Α: https://elamcy.com/kommounismos-i-alli-opsi-tou-nomismatos/

Εδώ το Μέρος Β: https://elamcy.com/kommounismos-i-alli-opsi-tou-nomismatos-2/

Εδώ το Μέρος Γ: https://elamcy.com/kommounismos-i-alli-opsi-tou-nomismatos-3/