ΑΡΘΡΟ – ΜΕΡΟΣ B

H Β΄ ΔΙΕΘΝΗΣ

Το 1876 το Συνέδριο της Φιλαδέλφειας αποφάσισε να διαλύσει τη Διεθνή Ένωση Εργατών ύστερα από τέσσερα χρόνια επιβίωσής στις Ηνωμένες Πολιτείες. Η ανάγκη να ενώσουν τις δυνάμεις τους για να αποκτήσουν  μια κοινωνική  νομοθεσία η οποία θα προστάτευε την εργατική τάξη ήταν διάχυτη. Ο περιορισμός της εργάσιμης μέρας σε οχτώ ώρες αποτέλεσε τον κοινό άξονα των δύο διεθνών συνεδρίων, που το 1889 χάραξαν τον δρόμο προς την θεμελίωση μιας νέας Διεθνούς. Πραγματοποιήθηκαν ταυτόχρονα στο Παρίσι και συγκέντρωσαν από την μια πλευρά τους «μαρξιστές» που καθιέρωσαν ως μέρα διεθνούς πάλης την Πρωτομαγιά, και από την άλλη πλευρά του  «οπαδούς του εφικτού» που διεκδικούσαν την προτεραιότητα και την αυτονομία της συνδικαλιστικής δράσης σε σχέση με το κόμμα.

Στις Βρυξέλλες τον Άγουστο του 1891 διεξήχθη το πρώτο ενωτικό συνέδριο, που ίδρυσε την Β΄ Διεθνή. Ως συντονιστικό όργανο όλων των σοσιαλιστικών κομμάτων και των συνδικάτων, η νέα Διεθνής χαρακτηρίστηκε από ομιλίες και αποφάσεις, μη αναπτύσσοντας κοινή δράση σε υπερεθνικό επίπεδο.

Ο μαρξισμός έγινε το επίσημο δόγμα της οργάνωσης αλλά πολιτικά κόμματα που ιδρύθηκαν σε διάφορες χώρες εκδήλωσαν ευρείες διασπάσεις. Οι διχογνωμίες αφορούσαν την χρήση του κοινοβουλίου και τη δυνατότητα της συμμετοχής σε κυβερνήσεις με αστικά κόμματα, τις ευθύνες του προλεταριάτου απέναντι στην αποικιοκρατία και το ζήτημα του πολέμου.

Στο Συνέδριο της Στουτγάρδης το 1907, ψηφίστηκα μια απόφαση που προέβλεπε, όπου ο πόλεμος είχε ξεσπάσει, την πάλη του διεθνούς προλεταριάτου για να την σταματήσει, ή για να μετατρέψει επανάσταση. Την τελευταία θέση υποστήριξαν ο Λένιν και η Ρόζα Λούξεμπουργκ, γύρω από τους οποίους συσπειρώθηκαν οι κομμουνιστικές πτέρυγες, που συμπεριλαμβάνονταν στα σοσιαλιστικά κόμματα ύστερα από την έναρξη του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου, τον Αύγουστο του 1914.

Η απόφαση των Γάλλων και των Γερμανών σοσιαλιστών να στηρίξουν τις κυβερνήσεις της εθνικής ενότητας στην πολεμική προσπάθεια ακύρωσε  οριστικά την Β¨ Διεθνή και απελευθέρωσε τα επαναστατικά ρεύματα. Ο πόλεμος μετάθεσε και γεωγραφικά το επίκεντρο της επαναστατικής δραστηριότητας, καθιστώντας τη Ρωσία το νέο σημείο αναφοράς τόσο της εξέγερσης όσο και του κομμουνισμού.

ΤΟ ΜΑΝΙΦΕΣΤΟ ΤΟΥ ΚΟΜΜΟΥΝΙΣΤΙΚΟΥ ΚΟΜΜΑΤΟΣ

«Η σύγχρονη αστική κοινωνία, που πρόβαλε από την καταστροφή της φεουδαρχικής κοινωνίας, δεν κατάργησε τις ταξικές αντιθέσεις. Δημιούργησε μόνο νέες τάξεις στη θέση των παλιών, παρήγαγε νέους όρους εκμετάλλευσης και νέες μορφές πάλης.

«Η εποχή της, η εποχή της αστικής τάξης, χαρακτηρίζεται από το γεγονός ότι απλοποίησε τις ταξικές αντιθέσεις. Ολόκληρη η κοινωνία διαιρείται όλο και εντονότερα σε δύο μεγάλα αντίπαλα στρατόπεδα, σε δύο μεγάλες τάξεις, που βρίσκονται άμεσα αντιμέτωπες…{….}

Η μεγάλη βιομηχανία δημιούργησε την παγκόσμια αγορά, που είχε προετοιμαστεί ήδη από την ανακάλυψη της Αμερικής. Η παγκόσμια αγορά έδωσε μια υπέρμετρη ώθηση στην ανάπτυξη του εμπορίου, της ναυτιλίας, και των χερσαίων μέσων συγκοινωνίας. Αυτή η ανάπτυξη επέδρασε με την σειρά της στην επέκταση της βιομηχανίας.

Και στον βαθμό στον οποίο αναπτύσσονταν η βιομηχανία, το εμπόριο, η ναυτιλία, οι σιδηρόδρομοι, αναπτυσσόταν και η αστική τάξη. Διεύρυνε τα κεφάλαια της και έθετε στο περιθώριο όλες τις τάξεις που είχε κληροδοτήσει ο Μεσαίωνας

Η αστική τάξη κατέστρεψε τις φεουδαρχικές, τις πατριαρχικές, τις ειδυλλιακές σχέσεις παντού όπου κατέκτησε την εξουσία. Τεμάχισε αμείλικτα τους ποικιλόχρωμους φεουδαρχικούς δεσμούς, που συνέδεσαν τον άνθρωπο με τους φυσικούς ανωτέρους του, και δεν άφησε άλλο δεσμό ανάμεσα στα φυσικά πρόσωπα εκτός από το γυμνό συμφέρον, από την ωμή «πληρωμή τοις μετρητοίς». Μετέτρεψε την προσωπική αξιοπρέπεια σε αξία ανταλλάξιμη και στη θέση των πολυάριθμων και εντίμως αποκτημένων ελευθεριών, καθιέρωσε ως μοναδική την ασυνείδητη ελευθερία του εμπορίου. Κοντολογίς, στη θέση της συγκαλυμμένης με πολιτικές και θρησκευτικές αυταπάτες εκμετάλλευσης ανέδειξε την ανοιχτή, ξεδιάντροπη, άμεση και σκληρή εκμετάλλευση. {….}

Η αστική τάξη, στην μόλις εκατονταετή κυριαρχία της, δημιούργησε παραγωγικές δυνάμεις πολυάριθμες και κολοσσιαίες σε σχέση με όσες είχαν δημιουργήσει όλες μαζί οι προηγούμενες γενιές. Δαμάστηκαν οι δυνάμεις της φύσης, κατασκευάστηκαν μηχανές, εφαρμόστηκε η χημεία στη βιομηχανία και τη γεωργία, ξεπήδησαν η ατμοπλοΐα, οι σιδηρόδρομοι, οι ηλεκτρικοί τηλέγραφοι, σημειώθηκε εκχέρσωση ολόκληρων ηπείρων, πλευστότητα των ποταμών, ολόκληροι πληθυσμοί γεννήθηκαν από το πουθενά. Ποιος στους περασμένους αιώνες θα μπορούσε έστω και να υποπτευθεί ότι στους κόλπους της κοινωνικής εργασίας υπήρχαν τέτοιες παραγωγικές δυνάμεις; {….}

Με την ανάπτυξη της βιομηχανίας   το προλεταριάτο δεν πληθαίνει μόνον, αλλά και συσπειρώνεται και συνειδητοποιεί τη δύναμη του. Τα συμφέροντα, οι συνθήκες ζωής των προλεταρίων σταδιακά εξισώνονται, καθώς οι μηχανές εκμηδενίζουν τις διαφορές στην εργασία και μειώνουν σχεδόν παντού τους μισθούς σε χαμηλότατα επίπεδα. Ο αυξανόμενος ανταγωνισμός μεταξύ των αστών και οι εμπορικές κρίσεις που προκαλούνται καθιστούν τον μισθό των εργατών όλο και πιο ασταθή. Η όλο και πιο γοργή τελειοποίηση των μηχανών καθιστά τη θέση τους όλο και πιο επισφαλή στην παραγωγή. Οι συγκρούσεις ανάμεσα στους εργάτες και στους αστούς προσλαμβάνουν τον χαρακτήρα της ταξικής πάλης»

ΔΙΚΤΑΤΟΡΙΑ ΤΟΥ ΠΡΟΛΕΤΑΡΙΑΤΟΥ

Ο πολιτικός όρος δικτατορία του προλεταριάτου στη μαρξιστική θεωρία αφορά τη μετεπαναστατική κατάληψη της κρατικής ισχύος από την εργατική τάξη προς όφελος όλης της κοινωνίας. Ως σύστημα διακρίνεται για την απόλυτη επικράτηση των εργατών επί της αστικής τάξης σε όλους τους τομείς του βίου.

Σύνοψη:

Στο έργο του Καρλ Μαρξ και Φρίντριχ Ένγκελς η δικτατορία του προλεταριάτου αποτελεί μια μεταβατική, κρατικιστική περίοδο μετά την αναμενόμενη σοσιαλιστική επανάσταση, κατά την οποία η εργατική τάξη σε συμμαχία με τους αγρότες εξουδετερώνει πολιτικά την αστική τάξη και αναλαμβάνει την σταδιακή οικοδόμηση της κομμουνιστικής κοινωνίας, ώσπου να αυτοδιαλυθεί το κράτος και να καταργηθούν οι διακρίσεις σε κοινωνικές τάξεις. Μία από τις βασικές αιτίες διάσπασης της Α Διεθνούς  (Διεθνής Ένωση Εργατών 1864-1876)

Σε αναρχικούς και μαρξιστές ήταν η διαφωνία του Μιχαήλ Μπακούνιν με τον Μαρξ στο ζήτημα αυτής της μεταβατικής, κρατικιστικής φάσης.

Αινείας

Εδώ το μέρος Α: https://elamcy.com/kommounismos-i-alli-opsi-tou-nomismatos/