(ΜΕΡΟΣ Ρ)
Η ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ ΣΤΗΝ ΚΟΥΒΑ
Με την ενθάρρυνση των ΗΠΑ ο λοχίας Φουλχένσιο Μπατίστα οργάνωσε πραξικόπημα και έγινε πρόεδρος της Κούβας από το 1940. Η διαρκώς αυξανόμενη παρουσία του αμερικανικού οργανωμένου υποκόσμου στα τυχερά παιχνίδια και την πορνεία, και η κατάρρευση των οικονομικών δραστηριοτήτων στην Κούβα ανάγκασαν τον δικηγόρο Φιντέλ Κάστρο τον Ιούλιο του 1953 με μια ομάδα εξεγερμένων, να επιτεθεί στο στρατόπεδο Μονκάντα.
Η επίθεση απέτυχε και ο Κάστρο συνελήφθη και καταδικάστηκε σε 15ετή κάθειρξη. Δύο χρόνια αργότερα του δόθηκε αμνηστία και καταναγκαστική εξορία στο Μεξικό. Εκεί κατέστρωσε συνωμοτικά σχέδια και τον Δεκέμβριο του 1956 αποβιβάστηκε στις ακτές της Κούβας μαζί με 81 επαναστάτες και ξεκίνησαν ανταρτοπόλεμο. Σημείωσαν πολλές επιτυχίες ανάμεσα στις αγροτικές μάζες και έγιναν δεχτοί με ενθουσιασμό από τους φοιτητές και την νεολαία της Σιέρα Μαέστρα.
Το 1958 ο ανταρτοπόλεμος ο ανταρτοπόλεμος που διεξήγαγε άρχισε να θορυβεί το καθεστώςΜπατίστα. Από τα ανατολικά αντάρτες με ηγέτες τον Ερνέστο Τσε Γκουεβάρα και τον Καμίλο Σιενφουέγκος έδιναν μάχες για κατάληψη ολοκλήρου του νησιού. Τον Δεκέμβριο ελευθερώθηκε η Σάντα Κλάρα και μετά το Σαντιάγκο και η Αβάνα. Ο Μπατίστα κατέφυγε στην Δομινικανή Δημοκρατία και ο Φιντέλ Κάστρο γίνεται πρωθυπουργός τον Ιανουάριο του 1959. Οι ΗΠΑ απαγόρεψαν την εξαγωγή πετρελαίου και σταμάτησαν οποιαδήποτε οικονομική ή τεχνική βοήθεια προς την Κούβα, η οποία προχωρούσε προς τον σοσιαλισμό, με αγροτική μεταρρύθμιση κλπ.
Τον Ιανουάριο του 1961 διακόπηκαν οι διπλωματικές σχέσεις με τις ΗΠΑ, η οποίες μετά από μερικούς μήνες προσπάθησαν να κάνουν εισβολή στην Κούβα με την βοήθεια της CIA και 1000 προσφύγων, αλλά απέτυχε. Οι κομμουνιστές ανέλαβαν την εξουσία και το κράτος μπήκε κάτω από την ομπρέλα του σοβιετικού μπλοκ. Η κρίση των πυραύλων το 1962 παραλίγο να οδηγήσει στο χείλος μιας πυρηνικής σύγκρουσης.
Τον Αύγουστο του 1962 κατασκοπευτικά αεροσκάφη των ΗΠΑ ανακάλυψαν ότι στο έδαφος της Κούβας οι Σοβιετικοί εγκαθιστούσαν πυραύλους με πυρηνικές κεφαλές. Την υπόσχεση να προστατεύσει την Κούβα από ενδεχόμενες άλλες επιθέσεις ή αποβάσεις είχε δώσει ο ίδιος ο Χρουστσόφ στον Κάστρο. Έπειτα από εβδομάδες αυξανόμενης έντασης ο Αμερικανός πρόεδρος Κένεντι αποφάσισε τον ναυτικό αποκλεισμό της Κούβας, επιτυγχάνοντας την τελευταία στιγμή την διάλυση των πυραυλικών εγκαταστάσεων. Σε αντάλλαγμα πήραν την απόφαση να μην εισβάλουν στην Κούβα και να αποσύρουν παλιούς πυραύλους που είχαν εγκαταστημένους στην Τουρκία.
ΔΙΑΣΠΑΣΗ ΤΟΥ ΚΟΜΜΟΥΝΙΣΤΙΚΟΥ ΚΟΣΜΟΥ
Η ιδεολογική διαφωνία ανάμεσα στην ΕΣΣΔ και την Κίνα μεγάλωσε την δεκαετία του ’60 με αμοιβαίες κατηγορίες αναμεταξύ τους ΄πως εκείνες που είχαν ανταλλάξει η ΕΣΣΔ με την Γιουγκοσλαβία στις αρχές της δεκαετίας του ’50.
Με την Κίνα τάχθηκε μόνο η Αλβανία που προσπάθησε να συνεχίσει την πορεία της προς τον σοσιαλισμό, υπό την ηγεσία του δικτάτορα Εμβρέμ Χότζα Η Ευρώπη πήρε γραμμή από την Μόσχα Η απότομη απομάκρυνση του Χρουστσόφ και και η νίκη των συντηρητικών δυνάμεων δεν ευνοούσαν πλέον την συνέχιση του διαλόγου στο εσωτερικό του σοσιαλιστικού στρατοπέδου.
Οι νέοι ηγέτες της ΕΣΣΔ ήταν ο Λεονίντ Μπρέζνιεφ, γραμματέα του Κόμματος, του Αλεξέι Κοσίνγκιν, πρωθυπουργού, και του Μιχαήλ Σουσλόφ, υπεύθυνου για την ιδεολογία.
Ο Λεονίντ Μπρέζνιεφ υπερίσχυσε δίνοντας προτεραιότητα στην βαριά βιομηχανία και την άμυνα, εναντίον του Κοσίνγκιν που υπεράσπιζε την ελαφριά βιομηχανία και τα καταναλωτικά αγαθά. Στις χώρες της Ανατολικής Ευρώπης επέτρεψε μεγαλύτερη αυτονομία ενώ απέναντι στα κομμουνιστικά κόμματα της Ασίας και της Λατινικής Αμερικής έδειξε πιο
Ριζοσπαστικές τις αγωνιστικές θέσεις και την επαναστατική προοπτική. Η οικονομική και στρατιωτική βοήθεια προς την Βόρεια Κορέα και το Βόρειο Βιετνάμ από την Κίνα, σταμάτησαν και διακόπηκαν οι σχέσεις των δύο χωρών μαζί της, ενισχύοντας την επιρροή της ΕΣΣΔ μέσα στα ασιατικά κομμουνιστικά κόμματα.
Το 1965 το μεγαλύτερο κομμουνιστικό κόμμα εκτός σοσιαλιστικού στρατοπέδου, το κομμουνιστικό κόμμα Ινδονησίας, εξαφανίστηκε μετά την σφαγή 500,000 ακτιβιστών μετά το πραξικόπημα του αντικομουνιστή στρατηγού Σουχάρτο, αποστερώντας από την Κίνα τον πιο σημαντικό της σύμμαχο. Μετά τη νίκη του Κουβανικού επαναστατικού πολέμου, τα κομμουνιστικά κόμματα της Λατινικής Αμερικής υιοθέτησαν τη προοπτική του ένοπλου αγώνα στην περιοχή αυτή με την αποδοχή της ΕΣΣΔ. Η ΕΣΣΔ προσπάθησε με την αποδοχή της αυτή να κάνει μια κίνηση προσέγγισης της Κούβας, μετά τις κατηγορίες για εγκατάλειψη της από τη Μόσχα το 1962.
ΝΟΜΕΝΚΛΑΤΟΥΡΑ
Ο όρος αυτός χρησιμοποιήθηκε για να περιγράψει τα μεσαία και τα ανώτερα στελέχη του ΚΚΣΕ και των κομμουνιστικών κομμάτων των λαϊκών δημοκρατιών. Η νομενκλατούρα περιλάμβανε, ιδιαίτερα επι εποχής Μπρέζνιεφ, τα στοιχεία της εξουσίας και των προνομίων μιας ελίτ ευρείας διάρθρωσης. Πιο σημαντική υπήρξε η γραφειοκρατία του κομμουνιστικού κόμματος, που μαζί του δρούσαν εκείνες του βιομηχανικού τομέα της στρατιωτικής ιεραρχίας, της κυβέρνησης, και των κεντρικών κρατικών μηχανισμών. Στο πλευρό της εξουσίας η νομενκλατούρα είχε προνόμια αδιανόητα για τους απλούς πολίτες. Από επιλεγμένα καταστήματα τα μέλη της αγόραζαν αγαθά που δεν υπήρχαν στην αγορά, χωρίς να περιμένουν σε ουρές, όπως οι Σοβιετικοί, Πολωνοί ή Βούλγαροι καταναλωτές – συχνά δυτικά προϊόντα που θεωρούνταν πολυτελείας. Είχαν επίσης την δυνατότητα να στέλνουν τις οικογένειες τους διακοπές σε οργανωμένους οικισμούς στις καλύτερες τουριστικές περιοχές, να γράφουν τα παιδιά τους στα καλύτερα σχολεία και πανεπιστήμια, παρόλο που ο αριθμός ήταν περιορισμένος και η εισαγωγή ευνοούσε τις λαϊκές τάξεις. Τέλος είχαν πρόσβαση σε πληροφορίες, θεάματα, ταξίδια που απαγορεύονταν στην πλειονότητα του λαού. Αυτά τα πλεονεκτήματα εκπορεύονταν από μια εξουσία παγιωμένη, η οποία χάρη στην αλληλεγγύη των μελών της νομενκλατούρας, διαρκώς ενισχυόταν.
ΙΝΔΟΝΗΣΙΑ
Στις αρχές της δεκαετίας του ΄60 το κομμουνιστικό κόμμα Ινδονησίας είχε 20 εκατομμύρια μέλη. Το 1965 μια ομάδα αριστερών αξιωματικών αποφάσισαν να κάνουν πραξικόπημα για να προστατέψουν τον πρόεδρο Σουκάρνο από μια συνομωσία που είχαν οργανώσει αντίπαλοι στρατηγοί. Η απόπειρα αυτή εξουδετερώθηκε και ο στρατηγός Σουχάρτο κατηγόρησε τον πρόεδρο Σουκάρνο για ενδοτικότητα απέναντι στους κομμουνιστές. Στρατιωτικές μονάδες πιστές στον στρατηγό Σουχάρτο άρχισαν διώξεις κατά των κομμουνιστών και στελεχών της αριστεράς.
Τα θύματα των σφαγιασμών έφτασαν τα 2 εκατομμύρια σύμφωνα με τις εκτιμήσεις. Η αμερικανική κυβέρνηση μέσω της πρεσβείας και της CIA έδωσε στους Ινδονήσιους στρατιωτικούς τα ονόματα 4,000-5,000 μελών του κομμουνιστικού κόμματος, που ήταν τα πρώτα θύματα.
Ο φόβος ότι η Πέμπτη σε πληθυσμό χώρα στον κόσμο ίσως γινόταν κομμουνιστική, όταν την ίδια ώρα κλιμακώνονταν η επέμβαση των Αμερικανών στο Βιετνάμ, αποτέλεσε την αιτία μιας από τις μεγαλύτερες φρικιαστικές μεταπολεμικές σφαγές.
Η ‘ΑΝΟΙΞΗ ΤΗΣ ΠΡΑΓΑΣ’ ΚΑΙ ΤΟ ΔΟΓΜΑ ΜΠΡΕΖΝΙΕΦ
Το 1968 στην Ευρώπη οι Δυτικοί φοιτητές υμνούσαν τον Τσε Γκεβάρα και τον Χο Τσι Μινχ, και κατηγορούσαν τα κομμουνιστικά κόμματα για αστικοποίηση και συμβιβασμό με την θεσμική εξουσία σε μια χώρα της Ανατολικής Ευρώπης όπου οι κομμουνιστές βρίσκονταν στην εξουσία.
Τα περιθώρια αυτονομίας που επέτρεπε η ΕΣΣΔ στις κυβερνήσεις των λαϊκών δημοκρατιών και η δυναμική που υπήρχε στο διεθνές κομμουνιστικό κίνημα προώθησαν την εμφάνιση μιας ηγετικής ομάδας στην Τσεχοσλοβακία και ξεκίνησε ένα πρωτοφανές πείραμα μεταρρυθμίσεων από τα ανώτερα κρατικά κλιμάκια. Το πείραμα σκόπευε να οδηγήσει την χώρα σε ένα νέο δρόμο που θα καταργούσε τον αυστηρό συγκεντρωτισμό, θα παραχωρούσε στις επιχειρήσεις μεγαλύτερη ελευθερία κινήσεων και θα ευνοούσε την διεύρυνση της παραγωγής καταναλωτικών αγαθών, όπως και την επέκταση της ελαφριάς βιομηχανίας υπέρ της βαριάς. Σύντομα ολόκληρη η τσεχοσλοβακική κοινωνία ενεπλάκη σε αυτό το πείραμα.
Αινείας
Εδώ το Μέρος Α: https://elamcy.com/kommounismos-i-alli-opsi-tou-nomismatos/
Εδώ το Μέρος Β: https://elamcy.com/kommounismos-i-alli-opsi-tou-nomismatos-2/
Εδώ το Μέρος Γ: https://elamcy.com/kommounismos-i-alli-opsi-tou-nomismatos-3/
Εδώ το Μέρος Δ: https://elamcy.com/kommounismos-i-alli-opsi-tou-nomismatos-meros-d/
Εδώ το Μέρος Ε: https://elamcy.com/kommounismos-i-alli-opsi-tou-nomismatos-meros-e/
Εδώ το Μέρος ΣΤ: https://elamcy.com/kommounismos-i-alli-opsi-tou-nomismatos-meros-st/
Εδώ το Μέρος Η: https://elamcy.com/kommounismos-i-alli-opsi-tou-nomismatos-meros-i/
Εδώ το Μέρος Θ: https://elamcy.com/kommounismos-i-alli-opsi-tou-nomismatos-meros-th/
Εδώ το Μέρος Ι: https://elamcy.com/kommounismos-i-alli-opsi-tou-nomismatos-meros-i-2/
Εδώ το Μέρος Κ: https://elamcy.com/kommounismos-i-alli-opsi-tou-nomismatos-meros-k/
Εδώ το Μέρος Λ: https://elamcy.com/kommounismos-i-alli-opsi-tou-nomismatos-meros-k/
Εδώ το Μέρος Μ: https://elamcy.com/kommounismos-i-alli-opsi-tou-nomismatos-meros-m/
Εδώ το Μέρος Ν: https://elamcy.com/kommounismos-i-alli-opsi-tou-nomismatos-meros-n/
Εδώ το Μέρος Ξ: https://elamcy.com/kommounismos-i-alli-opsi-tou-nomismatos-meros-ks/
Εδώ το Μέρος Ο: https://elamcy.com/kommounismos-i-alli-opsi-tou-nomismatos-meros-o/
Εδώ το Μέρος Π: https://elamcy.com/kommounismos-i-alli-opsi-tou-nomismatos-meros-p/
