Η τελευταία πρόκληση της Τουρκίας απέναντι στην Ελλάδα σημειώθηκε το πρωινό της 29ης Ιανουαρίου, 21 χρόνια μετά την κρίση στα Ίμια, τον Ιανουάριο του 1996, που οδήγησε τις δυο χώρες στα πρόθυρα πολεμικής σύρραξης. Κατά τη διάρκεια του τελευταίου προκλητικού επεισοδίου από την Τουρκία, οι διοικητές των Ενόπλων Δυνάμεων της χώρας αρμένισαν με πολεμικό
σκάφος συνοδεία σκαφών ανορθόδοξου πολέμου πλησίον των βραχονησίδων των Ιμίων και εντός των ελληνικών χωρικών υδάτων.
Η ενέργεια της Τουρκίας δεν είναι καθόλου τυχαία, αλλά αποτελεί κατάφωρη παραβίαση των κανόνων και των αρχών του Διεθνούς Δικαίου και του Δικαίου της θάλασσας. Η Τουρκία δεν αμφισβητεί μόνο τις συγκεκριμένες βραχονησίδες, οι οποίες βρίσκονται στο σύμπλεγμα των Δωδεκανήσων, αλλά και την ελληνική κυριαρχία επί του Αιγαίου και τις διεθνείς συνθήκες που την διέπουν και έχουν καθορίσει τα χερσαία και θαλάσσια σύνορα στην περιοχή.
Ήδη, από την αρχή της δεκαετίας του ’90, η Τουρκία εισήγαγε στη ρητορική της την έννοια των «γκρίζων ζωνών» στο Αιγαίο, δηλαδή της αμφισβήτησης της ελληνικής κυριαρχίας στο Αιγαίο και την αναγκαιότητα διασαφήνισης του καθεστώτος. Φυσικά, αυτό αντίκειται στους κανόνες του Διεθνούς Δικαίου και του Δικαίου της θάλασσας, αφού η Ελλάδα, παρά το γεγονός ότι έχει καθορισμένα χωρικά ύδατα στα 6 ναυτικά μίλια, δικαιούται την επέκτασή τους στα 12 ν.μ., ενώ η ελληνική υφαλοκρηπίδα υπάρχει ούτως ή άλλως και περιλαμβάνει τις αντίστοιχες θαλάσσιες ζώνες που δημιουργούν τα νησιά.
Όσον αφορά στο καθεστώς των νησιών (και των βραχονησίδων), αυτό έχει προ πολλού οριστεί τόσο στη βάση της Συνθήκης της Λωζάννης που καθορίζει τα σύνορα μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας, αλλά και από σειρά άλλων μεταγενέστερων Διεθνών Συνθηκών και διακοινώσεων, όπως για παράδειγμα της Συνθήκης των Παρισίων του 1947, με την οποία αποδίδονται τα Δωδεκάνησα στην Ελλάδα από την Ιταλία.
Στη βάση των πιο πάνω, συμπερασματικά επισημαίνεται ότι δεν υπάρχει κανένα «νομικό κενό», όπως διατείνεται η Τουρκία, σε σχέση με το καθεστώς της ελληνικής κυριαρχίας στο Αιγαίο.
Η τελευταία πρόκληση της Τουρκίας ακολουθεί την πάγια τακτική της για συνεχή αμφισβήτηση της ελληνικότητας του Αιγαίου και των νήσων που βρίσκονται εκεί, ως επίσης και του εθνικού εναερίου χώρου της Ελλάδας, αφού ο καθορισμός του στηρίζεται στους κανόνες του Δικαίου της θάλασσας.
Η ένοπλη αμφισβήτηση των πιο πάνω αποτελεί σοβαρότατη πρόκληση και καταστρατηγεί τις ίδιες τις αρχές, στις οποίες στηρίζεται η λειτουργία της διεθνούς κοινότητας και στη βάση των οποίων διάγουν τις σχέσεις τους τα κυρίαρχα κράτη, ως υποκείμενα του Διεθνούς Δικαίου, ενώ παραβιάζει παράλληλα θεμελιώδεις κανόνες και του ίδιου του Καταστατικού Χάρτη του ΟΗΕ, που προνοούν τον σεβασμό των κανόνων του Διεθνούς Δικαίου για την ομαλή και ειρηνική διεξαγωγή των διεθνών σχέσεων.
ΑΝΤΩΝΗΣ ΣΤ. ΣΤΥΛΙΑΝΟΥ
Λέκτορας Νομικής στο Πανεπιστήμιο Λευκωσίας, LL.B Law (Bristol), Ph.D in Law – International Law and Human Rights (Kent), Διευθυντής Μονάδας Νομικής Κλινικής Πανεπιστημίου Λευκωσίας
