Όταν οι κομμουνιστές έκλειναν τις εκκλησιές και ξερίζωναν την πίστη από τους πιστούς στην Σοβιετική ένωση (άρθρο)

ΜΕΡΟΣ B

Βέβαια το σοβιετικό καθεστώς συνέχιζε τον ύπουλο διωγμό χρησιμοποιώντας διάφορα μέτρα: βαριά φορολογία για την εκκλησία, μεταθέσεις ιερέων και παύση διορισμών, απαγόρευση να εξυπηρετούν οι ιερείς περισσότερες από μία ενορία κ.α. Σε άλλες περιπτώσεις έκλεινε τις εκκλησίες με εντολή της πολεοδομικής υπηρεσίας, η οποία χαρακτήριζε το κτίριο του ναού απαρχαιωμένο και ακατάλληλο, ενώ αλλού γκρέμιζαν ακόμα και τους ναούς προκειμένου να κτιστούν σχολεία, γυμναστήρια, κινηματογράφοι κλπ.

Μεγάλη δοκιμασία για τους Χριστιανούς της Ρωσίας που υπέστησαν αυτόν τον διωγμό για εβδομήντα δύο χρόνια (1917-1989) Το τραγικό  όμως ήταν ότι, ενώ συνέβαιναν όλα αυτά, από τη διοίκηση της Εκκλησίας δεν υπήρχε καμιά ουσιαστική αντίδραση. Δέκα χιλιάδες ναοί και δεκάδες μοναστήρια έκλεισαν, γεγονός το οποίο μαρτυρεί ότι το Πατριαρχείο Μόσχας, δεν ξεπλήρωσε το καθήκον του απέναντι του Χριστού και της Εκκλησίας, διότι οι άθεοι κομμουνιστές, μόνο αφού βεβαιώθηκαν ότι οι εκκλησιαστικές αρχές θα σιωπήσουν, μπόρεσαν να κλείσουν τους ναούς του Θεού.

Ενώ όμως η εκκλησιαστική διοίκηση υποτάχθηκε άνευ όρων σχεδόν ολόκληρη, οι απλοί άνθρωποι, κλήρος και λαός, δεν έμειναν αδρανείς. Διαμαρτύρονταν με κάθε νόμιμο τρόπο και ορισμένες φορές προέβαιναν σε δυναμική υπεράσπιση των χώρων λατρείας. Συγκλονιστικό παραμένει το θέαμα απλών γιαγιάδων οι οποίες ξάπλωναν κατά δεκάδες στους δρόμους, προκειμένου να εμποδίσουν  τις μπουλντόζες να περάσουν και να κατεδαφίσουν τους ναούς. Στο Κίεβο, όταν έγινε γνωστό ότι υπήρχε σχέδιο να κατεδαφισθεί ο ιερός ναός του Αγίου Ανδρέου, συγκεντρώθηκαν περί τις 100 γυναίκες, κλείσθηκαν μέσα στον ναό και δεν είχαν σκοπό  να τον εγκαταλείψουν. Τότε αστυνομικό  απόσπασμα τις έβγαλε έξω με την βία και οδήγησε τις νέες σε καταναγκαστικά έργα, τις δε γερόντισσες σε ψυχιατρεία.

Τέσσερεις γυναίκες στο Ιβάνοβα της Σοβιετικής Ένωσης άρχισαν την άνοιξη του 1989 απεργία πείνας, προ των πυλών του ενοριακού ναού τους, απαιτώντας από τις Σοβιετικές Αρχές να επιτρέψουν την εκ νέου λειτουργία του. Εκατοντάδες στην αρχή και ύστερα χιλιάδες πιστοί τάχθηκαν στο πλευρό των γυναικών  που απεργούσαν, κατορθώνοντας να κινητοποιήσουν την παγκόσμια κοινή γνώμη για το δίκαιο αίτημα τους. Και ενώ τις τέσσερεις πρώτες γυναίκες που είχαν αρχίσει την απεργία πείνας τις έκλεισαν σε ψυχιατρείο για θεραπεία, το αίτημα τους συνέχιζε να απασχολεί τον διεθνές τύπο, μέχρι που μεταδόθηκε η είδηση ότι ο χριστιανικός ναός δεν θα κατεδαφιστεί , δεν θα μετατραπεί σε μουσείο,  αντίθετα, θα επισκευασθεί και θα λειτουργήσει και πάλι ως ιερός χώρος Θείας Λειτουργίας.

Αρκετές είναι και οι περιπτώσεις που μητέρες έντυναν τα μικρά κοριτσάκια τους σαν γριούλες, βάζοντας τους μακριά φουστάνια  και σκεπάζοντας τα με ένα σάλι στο κεφάλι τους και δίνοντας τους να βαστούν ένα ραβδί στο χέρι, κατάφερναν και ξέφευγαν από την απαγόρευση της συμμετοχής παιδιών σε οποιονδήποτε εκκλησιασμό.

Το 1939 η ναζιστική Γερμανία, η οποία τότε ήταν σύμμαχος της Σοβιετικής Ένωσης, εισέβαλε στην Πολωνία σηματοδοτώντας την έναρξη του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου. Μέσα σε ένα χρόνο η Σοβιετική Ένωση είχε αφομοιώσει τις τελευταίες τέσσερεις από τις 15 δημοκρατίες της – τη Λετονία, τη Λιθουανία, την Εσθονία και την Μολδαβία. Τον Ιούνιο η Γερμανία παρά την Συμφωνία Συμμαχίας Ριμπέτροφ – Μολότωφ που είχε επισυναφθεί, εξαπέλυσε μαζική επίθεση εναντίον της Σοβιετικής Ένωσης, η οποία αιφνιδίασε πλήρως τον Στάλιν. Ως το τέλος του χρόνου, τα γερμανικά στρατεύματα είχαν φτάσει στα περίχωρα της Μόσχας, και η πτώση της Σοβιετικής Ένωσης φαινόταν πολύ κοντά.

Μέσα στην απόγνωση του, ο Στάλιν προσπάθησε να κινητοποιήσει τη χώρα για τον Μεγάλο Πατριωτικό Πόλεμο, όπως τον αποκάλεσαν οι Ρώσοι. Ο Στάλιν αναγνώρισε ότι έπρεπε να κάνει παραχωρήσεις στην εκκλησία προκειμένου να κερδίσει την υποστήριξη του λαού στον πόλεμο, εφόσον εκατομμύρια πολίτες εξακολουθούσαν να είναι θρησκευόμενοι.

Έτσι ο Στάλιν τον Σεπτέμβριο του 1943 συγκαλεί συνάντηση στο Κρεμλίνο με τους συνεργάτες του τον Υπουργό Εξωτερικών Μολότωφ και τον επικεφαλής της μυστικής αστυνομίας Μερκούλοφ από την μία πλευρά και από την άλλη πλευρά τον Μητροπολίτη Σέργιο, τον Μητροπολίτη Αλέξιο και τον Μητροπολίτη Νικόλαο, τρείς από τους λιγοστούς ιεράρχες της Ορθόδοξης Εκκλησίας που είχαν απομείνει στην χώρα όπως αναφέρει στο κατατοπιστικό αφήγημα της «At the Kremlin in 1943» του διαδικτυακού περιοδικού Aeon η ιστορικός Κάθριν Ντέιβιντ.

Τι μπορούσε να ήθελε ο Στάλιν από τους ιεράρχες αφού είχαν προηγηθεί δεκαετίες διωγμού της Ρωσικής Ορθόδοξης Εκκλησίας από το επίσημο άθεο σοβιετικό κράτος; Οι εξελίξεις του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου ευνοούσαν την Σοβιετική Ένωση και ήταν αυτές οι εξελίξεις που οδήγησαν τον Στάλιν να οραματιστεί ένα μεγάλο ρόλο για την Σοβιετική Ένωση σε έναν μεταπολεμικό κόσμο, και ήταν αυτό το όραμα που τον ώθησε να επανεξετάσει τη θέση του σε σχέση με την Ρωσική Ορθόδοξη Εκκλησία, και ευρύτερα τον ρόλο της εκκλησίας σε μια αθεϊστική αυτοκρατορία,

Η πρόταση του Στάλιν προς τους ιεράρχες ήταν να αφιερώσει πόρους το σοβιετικό κράτος για την ανασυγκρότηση της εκκλησίας , την οποία το ίδιο είχε καταστρέψει. Με την συνεργασία της εκκλησίας, ο ρωσικός λαός κινητοποιήθηκε για να υποστηρίξει τον πόλεμο  και μέχρι το 1945 οι Σοβιετικοί είχαν πετύχει τη νίκη κατά των Γερμανών. Μετά την αναστολή της σοβιετικής επίθεσης εναντίον της θρησκείας, οι Ορθόδοξοι ναοί αυξήθηκαν σε 25,000 και οι ιερείς έφτασαν τους 33,000.

Αινείας

Πηγές: 1.  Σόλωνος Γ. Νινίκα –  Ο νέος διωγμός κατά της θρησκείας εις την Σοβιετικήν Ρωσία

  1. Νικολάου Π. Βασιλειάδη – Το λυκόφως του Μαρξισμού
  2. Σόλωνος Γ. Νινίκα – Η πνευματική αντίσταση του ρωσικού λαού
  3. Το μαρτύριο και η μαρτυρία της Ορθοδοξίας στην Ρωσία σήμερα (μετάφραση εκ Ρωσικής Ησυχίου Μοναχού).

Εδώ το Μέρος Α: https://elamcy.com/otan-oi-kommounistes-ekleinan-tis-ekklisies-kai-kserizonan-tin-pisti-arthro-meros-a/