Σήμερα θα αναφερθούμε σε ιστορικές προσωπικότητες, ήρωες, μάρτυρες του Έθνους μας, που γαλουχήθηκαν μέσα από την Ελληνική Χριστιανική Οικογένεια , πνεύμα Ορθόδοξο Ελληνικό. Όπου η επίκληση των Θείων τους συνόδευε στην αγχόνη, στην αυτοθυσία και γενικά στους δύσκολους αγώνες του Έθνους μας.
Στον επικό αγώνα του 1821 και με τον Επίσκοπο Παλαιών Πατρών Γερμανό, τον εθνεγέρτη του Μοριά κάνουμε αρχή.
Σε διακήρυξη που εστάλη προς τις ευρωπαϊκές δυνάμεις που αυτός ο πρώτος υπόγραψε πριν την έκρηξη της επανάστασης, γράφει:
“Ημείς το Ελληνικό Έθνος των χριστιανών, βλέποντας ότι μας καταφρονεί το Οθωμανικό γένος και σκοπεύει τον όλεθρο εναντίων μας, αποφασίσαμε ή να αποθάνομε όλοι ή να ελευθυρωθώμεν. Και τούτου ένεκα βαστούμεν τα όπλα εις χείρας, ζητούντες τα δικαιώματά μας.””
Στην προκήρυξή του ο Αλέξαντρος Υψηλάντης γράφει:
“Είναι καιρός να αποτινάξωμεν τον αφόρητον τούτο ζυγόν, να ελευθερώσουμε την πατρίδα, να κριμνήσωμεν από τα νέφη την ημισέλινον , να υψώσουμεν το σημείον, δι ου πάντοτε νικωμεν! Λέγω τον Σταυρό και ούτω να εκδικήσωμεν την Πατρίδα και την Ορθόδοξο ημών πίστη από την ασεβή των ασεβών καταφρόνηση.”
Ο Ιωάννης Μακρυγιάννης σε χειρόγραφο του αναφέρει:
“Και βγήκαν κάτι δικοί μας κυβερνήτες, Έλληνες, σπορά της εβραιουργίας, που είπαν να μας σβήσουν την Αγία Πίστην, την Ορθόδοξη, διότι η Φραγκιά δεν μας θέλει με τέτοιο ντύμα Ορθόδοξον. Και εκάθησα και έκλαιγα για τα νέα παθήματα. Και επήγα πάλιν εις τους φίλους μου τους Αγίους. ‘Αναψα καντήλια και ελιβάνισα, λιβάνιν καλόν, Αγιορείτικο και σκουπίζοντας τα δάκρυα μου τους είπα: ” Δεν βλέπετε που θέλουν να κάμουν την Ελλάδα παλιόψαθα? Μην αφήσετε ‘Αγιοι μου αυτά τα γκιντί πουλημένα κριγιάτικα τηςτυρανίας να μασκαρέψουν και να αφανίσουν τους Έλληνες.”
Σε άλλη περίπτωση αναφέρει ο Στρατηγός:
” Όταν μου πειράξουν την πατρίδα και τη θρησκεία μου, θα μιλήσω, θα ενεργήσω και ότι θέλουν ας μου κάνουν.”
Μετά το πέρας της επανάστασης του 1821 και την ίδρυση του Ελληνικού μας κράτους οι μεγάλες δυνάμεις προσπάθησαν να επηρεάσουν τους πολιτικούς της εποχής.
Έτσι κάθε πολιτικός είχε τις δικές του προτιμήσεις.
Κάποτε ρωτήθηκε και ο θρυλικός γέρος του Μοριά, ο Θεόδωρος Κολοκοτρώνης.
– Εσύ στρατηγέ είσαι Αγγλόφιλος;
– Όχι, αποκρίθηκε.
– Είσαι Γαλλόφιλος;
– Όχι βέβαια
– Ε θα είσαι Ρωσσόφιλος
– Ούτε, απαντάει ο στρατηγός
– Μα τι είσαι τελοσπάντων;
Και ο γέρος του Μοριά απάντησε:
-“Εγώ είμαι Θεόφιλος, γιατί σαν το θεό κανείς δεν αγαπάει την Ελλάδα.”
Άλλο τρανό παράδειγμα, αυτή τη φορά Έλληνα πολιτικού και διπλωμάτη που αποδεικνύει ότι πατρίδα και θρησκεία είναι αλληλένδετα είναι ο πρώτος κυβερνήτης της Ελλάδας Ιωάννης Καποδίστριας .
Σε δήλωση του σε γάλλο δημοσιογράφο της εποχής αναφέρει “Πρώτα είμαι Έλληνας γιατί γεννήθηκα σ’ αυτή την χώρα. Είμαι με τη χάρη του Θεού, που μου ανάθεσε την κυβέρνηση αυτού του πτωχού λαού. Είμαι Έλληνας εκ γενετής, από καθαρή αγάπη, από αίσθημα, από καθήκον και από θρησκεία.”
Σε ένα γράμμα προς τον πατέρα του το 1819, γράφει:
“Είναι έργον μοναδικόν της προστασίας του θεού και των θαυματουργών Αγιών που αναξίως επικαλέσθην”. Και προσθέτει “Πίπτων εις τους πόδας των θαυματουργών Αγίων μας και της Αειπαρθένου Πλατυτέρας Θεοτόκου.”
Λόγια παράκλησης προς τα θεία για τον αγώνα της επανάστασης του 1821, που προετοιμαζόταν και έμελλε να γίνει. Είναι γεγονός ότι έβλεπε την ιστορική ύπαρξη και συνέχεια του γένους ζυμωμένη με την πίστη.
Γράφει σε άλλη περίπτωση.
Η χριστιανική θρησκεία εσυντήρησεν εις τους Ελληνας και γλώσσα και πατρίδα και αρχαίας ενδόξους αναμνήσεις και εξαναχάρισε σ’ αυτούς την πολιτική ύπαρξη, της οποίας είναι στύλος και εδραίωμα.
Στην επανάσταση του 1821 για απελευθέρωση από την τούρκικη σκλαβιά δεν μπορούσε να μείνει αμέτοχη και η μεγαλόνησος, η νήσος των αγίων, μαρτύρων και ηρώων.
Πρωτοστατεί η εκκλησία της Κύπρου με τον Αρχιεπίσκοπο Κυπριανό να ιδρύει το Παγκύπριο Γυμνάσιο στη Λευκωσία και την Ελληνική Σχολή στη Λεμεσό και διακηρύττει:”Να διδάσκονται οι παίδες της πολιτείας την πάτριων πίστην αυτών, το μόνο πολυτιμότατο και αναγκαιότατο. Να εκπαιδεύονται εν ταύτα ήθη χριστά , όπου με το μέσον της μαθήσεων προβαίνοντες εις την ανδρική ηλικία, να γίνονται άνδρες θεοσεβείς, φρόνιμοι, χρηστοήθεις, δίκαιοι και φιλοπάτριδες.”
Το πολυτιμότερο που πρόσφερε βέβαια στο έθνος μας ήταν η μαρτυρική του θυσία που ήταν και γι’ αυτόν η ενδοξότερη ημέρα της ζωής του.
Ας θυμηθούμε τους στίχους του εθνικού μας ποιητή Βασίλη Μιχαηλίδη που παρουσιάζει τον Αρχιεπίσκοπο Κυπριανό να λέει:
” Η Ρωμιοσύνη εν φυλή συνότζιερη του κόσμου κανένας εν εβρέθηκε για να την ηξιλήψει κανένας γιατί σσιέπει την που τα ψη ο θεός μου……Η ρωμιοσύνη εν να χαθεί όντας ο κόσμος λείψει…”
Η μαρτυρική θυσία του πνευματικού αυτού ηγέτη απέβη ανεκτίμητος θησαυρός και βαρυσήμαντη κληρονομιά για τις επερχόμενες γενεές. Την γενιά των νέων της Κύπρου αγωνιστών της ΕΟΚΑ, που από άβγαλτοι νέοι ξαφνικά έμαθαν να αγωνίζονται, να θυσιάζονται υπέρ πίστεως και πατρίδος.
Σημαντικό ρόλο στην εξέλιξη τους βέβαια έπαιξε η ΟΧΕΝ , η Ορθόδοξη Χριστιανική ‘Ενωση Νέων όπου οι φλογεροί δάσκαλοι και Ιερωμένοι με πρωτεργάτη τον Παπάσταυρο Παπαγαθαγγέλου ανέλαβαν το φορτίο να γαλουχίσουν τους νέους και νέες στην Πίστη στο Θεό και την αγάπη στην Ελλάδα.
Ο όρκος που υπογράφτηκε μυστικά στην Αθήνα το 1953 δια τον οποίον ” Ο κυπριακός Ελληνισμός θα αξίωνε ένωση με την μητέρα Ελλάδα άρχιζε κατά το πρότυπο του όρκου των αγωνιστών του 1821. Ορκίζομαι εις το όνομα της Αγίας και Ομοουσίου και Αδιαιρέτου Τριάδος…”
Όπως επίσης και η προκήρυξη του Αρχηγού Διγενή άρχιζε: Με τη βοήθεια του Θεού, με πίστην εις τον τίμιον αγώνα μας ….
Στον αγώνα αυτό οι αντριωμένοι λεβέντες της Κύπρου πολέμησαν με σύμβολο το Σταυρό μας.
Αυτό το αποδεικνύουν στις επιστολές που άφησαν προς τα αγαπημένα τους πρόσωπα , με τα τελευταία τους λόγια.
Ο Στέλιος Μαυρομάτης γράφει στον αδερφό του. “Νιώθω τον εαυτό μου ισχυρόν και γαλήνιο και είμαι έτοιμος να τα αντιμετωπίσω όλα με θάρρος και υπομονή γιατί έχω τον Χριστό μέσα μου και με βοηθά.”
Ένας άλλος πρωτομάρτυρας της αγχόνης , ο Ιάκωβος Πατάτσος γράφει προς τη μητέρα του:”Είναι καιρός να καμαρώσεις για το παιδί σου . Ευρίσκεται εκεί ψηλά όπου ψάλλουν οι ‘Αγγελοι. Χαιρε αγαπημένη μου μητέρα . Μην κλαις για να ακούς την αγγελική φωνή μου που ψάλλει, Αγιος, Αγιος, Αγιος ….κύριος Σαβαώθ…Ψάλλε και συ μαζί μου. Ψάλλε…προσευχήσου…δόξαζε το Θεό σε όλην σου τη ζωή …
Σε επιστολή του ο Ανδρέας Παναγίδης γράφει: Δεν εκτελούμε σαν ένας κοινός εγκληματίας αλλά σαν ένας τιμημένος Κυπραίος. Τώρα που ξέρω ότι σε μια ημέρα θα αντικρύσω την αγχόνη έχω διπλάσιο θάρρος από πριν. Ο Χριστός είναι πάντα συντροφιά στα κελιά μας. Ο Χριστός μας γεμίζει την καρδιά με αληθινή χαρά. Παρακαλούμε το Θεό να μας σώσει όχι το σώμα αλλά την ψυχή .
Όλοι αυτοί οι Άγιοι Μάρτυρες που θυσιάστηκαν υπερ πίστεως και πατρίδος αποτελούν οδοδείκτες και φάρο στον αγώνα για ελευθερία.
Γιατί η Ρωμιοσύνη , ο Ελληνισμός , η Ορθοδοξία έχει το ακαταμάχητο χέρι του Θεού να τη σκεπάζει από κάθε εχθρό και πολέμιο.
Εν κατακλείδι, καθήκον μας είναι να μεταλαμπαδεύσουμε την ορθόδοξη πίστη και την αγάπη προς τη μητέρα Ελλάδα ώστε μια μέρα το Εθνος των Ελλήνων να ελευθερωθεί και να φτάσει ψηλά όπως του αξίζει.
Στελιος Στυλιανου
