Συμφωνία μέσα από μια τετραμερή διάσκεψη για το Κυπριακό, που θα διασφαλίζει την εσαεί παρουσία της στο νησί, επιδιώκει η Άγκυρα. Μέσα σε αυτό το πλαίσιο, η τουρκική πλευρά διαμορφώνει τις κινήσεις τακτικής της, οι οποίες σύμφωνα με πληροφορίες προωθούνται διπλωματικά σε διάφορα επίπεδα, ώστε η διαχρονική αυτή θέση της να προχωρήσει. Είναι σαφές πως η Άγκυρα, χωρίς να διαφοροποιεί τη στάση της σε ό,τι αφορά στις επιδιώξεις της, και τις προκλήσεις, θέλει να εμπλέξει σε αυτή τη διαδικασία και την Αθήνα, ώστε να μπορέσει να πετύχει τους στόχους της για σύγκληση τετραμερούς διάσκεψης για το Κυπριακό. Μέσα από μια τέτοια διαδικασία, την οποία δεν αποδέχονται ούτε η Αθήνα ούτε και η Λευκωσία, επιχειρείται να ακυρωθεί η Κυπριακή Δημοκρατία και να υποβιβασθεί σε κοινότητα. Να συμμετάσχουν, δηλαδή, σε μια διάσκεψη Αθήνα, Άγκυρα και οι δυο κοινότητες ή «χωριστές οντότητες του νησιού». Δεν θα πρέπει να θεωρείται τυχαίο, το γεγονός ότι στο πρόσφατο έγγραφο με τις τουρκικές θέσεις στο ζήτημα των υδρογονανθράκων, που διαβίβασε μέσω της ελληνικής κυβέρνησης στη Λευκωσία ο υπουργός Εξωτερικών της Τουρκίας, Μεβλούτ Τσαβούσογλου, περιγράφεται αυτή η επιδίωξη. Πρωτίστως επιχειρείται η «εξαφάνιση» της Κυπριακής Δημοκρατίας, παραπέμποντας εμμέσως στον χαρακτηρισμό της εκλιπούσας. Η Τουρκία παίζει σε δυο πεδία για να προωθήσει τη θέση της αυτή. Επικαλείται από τη μια τον ρόλο της ως εγγυήτρια δύναμη και παράλληλα της «μητέρας πατρίδας». Και στις δυο περιπτώσεις, επιδιώκεται η προσέγγιση με την Αθήνα. Την ίδια ώρα, γνωρίζοντας ότι το σενάριο αυτό της τετραμερούς βρίσκεται αντιμέτωπο με τις ενστάσεις της Λευκωσίας και της Αθήνας, επιχειρεί να δημιουργήσει συνθήκες επιβολής. Να σύρει, δηλαδή, Αθήνα και Λευκωσία σε αυτή την πορεία. Και τούτο, θεωρεί ότι μπορεί να γίνει και διά των απειλών και του φόβου, με την παρουσία του “Μπαρμπαρός” και πολεμικών πλοίων στην κυπριακή Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη, ΑΟΖ. Σε διπλωματικό επίπεδο, η τουρκική πλευρά πιέζει για την επανάληψη των διαπραγματεύσεων, χωρίς να αρθούν οι παραβιάσεις και παρανομίες, τις οποίες προκαλεί η ίδια. Ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών, Μεβλούτ Τσαβούσογλου, σε πρόσφατη συνέντευξή του στην τουρκική εφημερίδα «Milliyet», επανέφερε πιεστικά και το θέμα του χρονοδιαγράμματος. Ζητά την επανέναρξη των συνομιλιών και τον καθορισμό χρονοδιαγράμματος για ολοκλήρωση των διαπραγματεύσεων. Μετά από αυτό, όπως εξήγησε, «εμείς, στο τέλος θα συναντηθούμε όλοι μαζί και θα λύσουμε αυτή την υπόθεση με τα Ηνωμένα Έθνη». Με αυτό το τελευταίο παραπέμπει σε μια συνάντηση, τετραμερή για να «κλειδώσει» η συμφωνία. Στο ίδιο μήκος κύματος είναι και δηλώσεις του κατοχικού ηγέτη, Ντερβίς Έρογλου. Είναι σαφές πως ο καθορισμός χρονοδιαγράμματος, κυρίως εάν θα είναι και πιεστικό, παραπέμπει και σε μιας μορφής επιδιαιτησία. Το τουρκικό έγγραφο για τους υδρογονάνθρακες δίνει το στίγμα Πρώτον, η τουρκική πλευρά επιμένει σε συνδιαχείριση του φυσικού πλούτου της Κυπριακής Δημοκρατίας. Δεύτερον, συζήτηση του κεφαλαίου της ενέργειας στο πλαίσιο της διαδικασίας του διακοινοτικού διαλόγου. Να συνδεθεί, κοντολογίς, με τη διαδικασία και να εγκλωβιστεί στα γρανάζια μιας μακράς αντιπαραγωγικής συζήτησης, καθιστώντας αιχμάλωτο στις τουρκικές ορέξεις το θέμα του αερίου. Τρίτον, εάν δεν ισχύσουν τα πιο πάνω, τότε θα πρέπει, όπως αναφέρει η τουρκική πρόταση, να δημιουργηθεί μια επιτροπή από την Ελλάδα και την Τουρκία, που θα έχουν την εποπτεία της αξιοποίησης του φυσικού πλούτου. Χιαστί από δύο οπτικές γωνίες Η εμπλοκή Αθήνας και Άγκυρας στο Κυπριακό, έχει ουσιαστικά ξεκινήσει μέσα από τη διαδικασία των χιαστί διαπραγματεύσεων. Τούτο συμφωνήθηκε από πρωτοβουλία της Λευκωσίας και με τη συναίνεση της Αθήνας, που ανέλαβε να το προτείνει, και της Άγκυρας που αποδέχθηκε τη διαδικαστική φόρμουλα. Η ελληνική πλευρά, πρωτίστως η Λευκωσία, προωθούσε αυτή τη φόρμουλα για να εμπλέξει την Τουρκία στη διαδικασία. «Πάντα θέλαμε να συνομιλήσουμε με την Άγκυρα για το Κυπριακό, καθώς αυτή είναι η κατοχική δύναμη» ήταν το επιχείρημα της Λευκωσίας. Η Αθήνα έστω και μουδιασμένα αποδέχθηκε να παίξει αυτό τον ρόλο, δηλαδή να συναντάται ο Γενικός Γραμματέας του Υπουργείου Εξωτερικών με τον Τουρκο’κύπριο’ διαπραγματευτή. Η Τουρκία από την πλευρά της, διά των συναντήσεων αυτών, μια φορά έγιναν τα ταξίδια, επιχείρησε να διαμορφώσει νέα δεδομένα, τα οποία να είναι στα μέτρα της. Θεωρώντας πως το σενάριο αυτό διευκολύνει τους χειρισμούς της στο θέμα της προώθησης της τετραμερούς, το έχει αξιοποιήσει και σε άλλο ένα πεδίο. Οι παράλληλες επαφές, εύκολα μπορούν να δώσουν την ευκαιρία στην Άγκυρα αλλά και σε τρίτους, να προτείνουν όπως παρακαθήσουν στο ίδιο τραπέζι όλοι οι εμπλεκόμενοι, σε μια τετραμερή διάσκεψη. Πέραν αυτών, μετά την εγκαινίαση των χιαστί διαπραγματεύσεων, διαπραγμάτευση πάντως δεν έγινε, άρχισαν οι προσκλήσεις από τρίτους προς αξιωματούχους του κατοχικού καθεστώτος. Στο παρελθόν τέτοιες κινήσεις προσέκρουαν στις έντονες διαμαρτυρίες της Λευκωσίας. Ενστάσεις προβάλλονται από κυπριακής πλευράς και τώρα, πλην όμως έχει σαφώς αδυνατίσει η θέση της Λευκωσίας. ΠΗΓΗ
