Ο κίνδυνος της σύρραξης στην θαλάσσια περιοχή της Νότιας Κίνας (South China Sea) είναι υπαρκτός, σημαντικός και μεγαλώνει μέρα με τη μέρα. Η Κίνα, η Ταϊβάν, το Βιετνάμ, η Μαλαισία, το Μπρουνέι, οι Φιλιππίνες και η Ιαπωνία έχουν ανταγωνιστικές εδαφικές διεκδικήσεις στην περιοχή που απορρέουν κυρίως από την ύπαρξη εκτεταμένων υποθαλασσίων κοιτασμάτων υδρογονανθράκων. Η ναυσιπλοΐα της περιοχής είναι επίσης ένα επίμαχο ζήτημα, ιδιαίτερα μεταξύ των ΗΠΑ και της Κίνας, λόγω του δικαιώματος που θέλει να απολαμβάνει η Ουάσιγκτον στον πλου των πολεμικών της σκαφών στην ΑΟΖ (Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη) των 200 ναυτικών μιλίων της Κίνας.

Αυτές οι εντάσεις, σε σχέση και με την αλματώδη αύξηση της στρατιωτικής δύναμης της Κίνας τα τελευταία έτη, δημιουργούν σχεδόν καθημερινά αντιπαραθέσεις στην Θάλασσα της Νότιας Κίνας, αντιπαραθέσεις που έχουν σχέση με τους σχεδιασμούς και τις προθέσεις της Ουάσιγκτον για ενεργό επανάκαμψη στην γεωπολιτική σφαίρα της Ασίας (Pivot to Asia). 

Το Πεκίνο το τελευταίο διάστημα έχει ξεκινήσει να εκσυγχρονίζει τις θαλάσσιες δυνάμεις του με σκοπό την κυριαρχία στην θαλάσσια περιοχή της Νότιας Κίνας και την διεκδίκηση, με στρατιωτική βία αν απαιτηθεί, των νομίμων δικαιωμάτων του. Όλες αυτές οι παράμετροι που αναφέρθηκαν οδηγούν με γρήγορους ρυθμούς σε στρατιωτική κλιμάκωση, σε τουλάχιστον τοπικής εμβέλειας ένοπλη σύγκρουση, με γενικότερες επιπτώσεις στην παγκόσμια οικονομία, αφού αυτή η περιοχή διαδραματίζει σημαντικό ρόλο στον Ειρηνικό-Ινδικό και είναι ένα σταυροδρόμι τεράστιας σημασίας για την παγκόσμιο ναυσιπλοΐα. Κάθε χρόνο εμπορεύματα αξίας 5,5 τρισ. δολλαρίων περνούν δια μέσου αυτής της θαλάσσιας περιοχής.

Η πλέον πιθανή σύγκρουση μπορεί να προκύψει από τις στρατιωτικές επιχειρήσεις που διεξάγει το πολεμικό ναυτικό των ΗΠΑ εντός της ΑΟΖ της Κίνας, επιχειρήσεις που δύνανται να επιφέρουν μια ένοπλη κινεζική απάντηση. Η Κίνα είναι της άποψης ότι οι δραστηριότητες των ενόπλων δυνάμεων των ΗΠΑ στην Αποκλειστική Οικονομική της Ζώνη χωρίς προηγούμενη ειδοποίηση και χωρίς την άδεια της παραβιάζουν το διεθνές δίκαιο και αυξάνουν τον κίνδυνο ενός στρατιωτικού ατυχήματος, δεδομένου ότι τα πολεμικά πλοία και αεροσκάφη που βρίσκονται στην περιοχή είναι πάντα οπλισμένα.

Ένα δεύτερο πιθανό σενάριο συγκρούσεων στην περιοχή αφορά την διένεξη Κίνας-Φιλιππίνων στην διαφιλονικούμενη περιοχή Reed Bank. Η έναρξη γεωτρήσεων εντός του έτους από βρετανοφιλιππινέζικη εταιρία γεωτρήσεων είναι βέβαιο ότι θα προκαλέσει επιθετική κινεζική απάντηση για να σταματήσει η γεώτρηση. Να υπενθυμίσουμε ότι οι Φιλιππίνες έχουν υπογράψει από το 1951 Συνθήκη Άμυνας με τις ΗΠΑ που δίνει δικαίωμα στην Ουάσιγκτον να επέμβει στρατιωτικά εφόσον η Μανίλα ζητήσει βοήθεια.

Τρίτο σενάριο σύγκρουσης απορρέει από τις άλυτες διαφορές σχετικά με την οριοθέτηση της ΑΟΖ Κίνας-Βιετνάμ. Η Κίνα πολλές φορές στο παρελθόν έχει αμφισβητήσει την ΑΟΖ του Βιετνάμ και το δικαίωμα του για γεωτρήσεις στα αμφισβητούμενα υποθαλάσσια κοιτάσματα υδρογονανθράκων. Να υπενθυμίσουμε ότι οι γεωτρήσεις που προγραμματίζει να κάνει το Βιετνάμ θα πραγματοποιηθούν από αμερικανικές εταιρίες.

Το τέταρτο σενάριο ένοπλης αντιπαράθεσης αφορά το σύμπλεγμα των νήσων Σενκάκου-Ντιαόγκου και την εδαφική διαμάχη που έχει προκύψει μεταξύ Κίνας-Ιαπωνίας για τα υποθαλάσσια κοιτάσματα αυτής της νησιωτικής περιοχής. Το Πεκίνο υποστηρίζει ότι τα νησιά είναι κινεζικό έδαφος, διατεινόμενο ότι πρόκειται περί ιαπωνικής κατάσχεσης του 19ου αιώνα που θα πρέπει να επιστραφεί στην Κίνα. Στο πλαίσιο της Συνθήκης Αμοιβαίας Συνεργασίας και Ασφάλειας η υπεράσπιση των Σενκάκου-Ντιαόγκου ανήκει και στις ΗΠΑ, οι οποίες υποχρεώνονται από την Συνθήκη να προστρέξουν σε στρατιωτική βοήθεια της Ιαπωνίας εφόσον αμφισβητηθεί η κυριαρχία της.

Η θαλάσσια περιοχή της Νότιας Κίνας βρίσκεται λοιπόν στο επίκεντρο μιας διαμάχης μεταξύ των παράκτιων κρατών, αλλά και μεταξύ Κίνας-ΗΠΑ. Το Πεκίνο πρόσφατα προειδοποίησε την Ουάσιγκτον να απέχει από «επικίνδυνες ή προκλητικές ενέργειες» και κατηγόρησε τις Φιλιππίνες και το Βιετνάμ ότι με την υποστήριξη των ΗΠΑ προβαίνουν σε επιθετικές πράξεις που στρέφονται εναντίον των συμφερόντων του. Όπως δήλωσαν ανώτατοι Κινέζοι αξιωματούχοι «η Κίνα θα διατηρήσει σταθερά την κυριαρχία, τα συμφέροντα και τα δικαιώματα της στην περιοχή». 

Οι ΗΠΑ με τις προκλητικές τους ενέργειες κινδυνεύουν να καταστήσουν την θαλάσσια περιοχή της Νότιας Κίνας μια πυριτιδαποθήκη στο πλαίσιο της πολιτικής τους «Pivot to Asia», γνωρίζοντας εκ των προτέρων ότι η Κίνα είναι μια παγκόσμια δύναμη έτοιμη να υπερασπιστεί τα συμφέροντα της. Τα επιθετικά σχέδια της Ουάσιγκτον δημιουργούν τεράστια κύματα σύγκρουσης στην Θάλασσα της Νότιας Κίνας και οδηγούν σε μια ένοπλη αντιπαράθεση που δύσκολα μπορεί να αποφευχθεί.

Γ. Λιναρδής