Ο Καβάφης έγραψε το 1903 το ποίημα «Θερμοπύλες», το ύφος και το περιεχόμενο του οποίου θυμίζει αρχαίο επίγραμμα. Το ποίημα αναφέρεται ρητά στη μάχη των Θερμοπυλών, αλλά δίνει και άλλες συμβολικές προεκτάσεις στη θυσία των Σπαρτιατών. Παράλληλα με τη συναίσθηση του χρέους προς την πατρίδα ο ποιητής εξαίρει την προσωπική στάση των πολεμιστών και τονίζει τη σημασία της οφειλόμενης τιμής σε αυτούς που, παρά τις δυσκολίες, αγωνίζονται για να διαφυλάξουν τις αξίες και την ελευθερία τους.
Τιμή σ’ εκείνους όπου στην ζωή των ώρισαν και φυλάγουν Θερμοπύλες. Ποτέ από το χρέος μη κινούντες· δίκαιοι κ’ ίσιοι σ’ όλες των τες πράξεις, αλλά με λύπη κιόλας κ’ ευσπλαχνία· γενναίοι οσάκις είναι πλούσιοι, κι όταν είναι πτωχοί, πάλ’ εις μικρόν γενναίοι, πάλι συντρέχοντες όσο μπορούνε· πάντοτε την αλήθεια ομιλούντες, πλην χωρίς μίσος για τους ψευδομένους. Και περισσότερη τιμή τούς πρέπει όταν προβλέπουν (και πολλοί προβλέπουν) πως ο Εφιάλτης θα φανεί στο τέλος, κ’ οι Μήδοι επί τέλους θα διαβούνε.
Κ. Π. Καβάφης (Από τα Ποιήματα 1897-1933, Ίκαρος 1984) http://www.kavafis.gr/ Πιστοί μέχρι τέλους στις δικές μας Θερμοπύλες… Η ηρωική στάση που επέδειξαν οι Έλληνες προγόνοί μας στις Θερμοπύλες αποτελεί μέχρι και στις μέρες μας σημείο αναφοράς και παράδειγμα ανδρείας για ολόκληρο τον κόσμο, ένα σημείο που θα συνεχίσει μέχρι την αιωνιότητα να εμπνέει τους λίγους και εκλεκτούς και να οδηγεί σε ασταμάτητους, κοπιώδεις, σκληρούς, αδυσώπητους, φοβερούς αγώνες, των οποίων η έκβαση τις περισσότερες φορές πιθανόν και να μην είναι θετική. Μα πάνω απ’ όλα, θα δίνει συνεχώς το σύνθημα για την διαρκή επαγρύπνηση της διαφύλαξης των αξιών, των ιδανικών και των αρχών της κοινωνίας. Αυτόν το δύσκολο δρόμο επιλέξαμε κι εμείς να ακολουθήσουμε…μέχρι τέλους! Τρανών προγόνων ιχνηλάτες, λαμπρών αγωνιστών παιδιά, οι νέοι είμαστε Σπαρτιάτες με την γενναία μας καρδιά…
