Στις 2 Νοεμβρίου του 1940, η Ιταλική Αεροπορία ξεκίνησε βομβαρδισμό κατά των Ελληνικών θέσεων στο τομέα Νεγράδων, στο Καλπάκι, στο αεροδρόμιο και στη πόλη των Ιωαννίνων, στη γέφυρα Μαζαράκη και στη Μονή Βέλας, ενώ το μεσημέρι ξεκίνησε και η προπαρασκευή πυροβολικού χωρίς όμως σημαντικά αποτελέσματα.
Από το μεσημέρι της ίδιας μέρας, η Μεραρχία Φερράρα ενισχυμένη με άρματα της Μεραρχίας Κενταύρων, επιτέθηκε κατά του τομέα Νεγράδα, από κάθε κατεύθυνση. Όμως, η επίθεση αποκρούστηκε από τις Ελληνικές δυνάμεις και μάλιστα με σοβαρές απώλειες για τον εχθρό. Περίπου στις 20:00, επίλεκτα Ιταλικά τμήματα ενισχυμένα με Αλβανούς, κατέλαβαν το ύψωμα Γκραμπαλά, ανατρέποντας το Ελληνικό τμήμα δυνάμεως λόχου που το κατείχε.
Τα ξημερώματα της 3ης Νοεμβρίου, Ελληνική διλοχία πέτυχε να ανακαταλάβει το ύψωμα και ο εχθρός υποχωρώντας εγκατέλειψε τους νεκρούς του και πλήθος αυτόματων όπλων. Το 47ο Σύνταγμα Πεζικού των Ιταλών που βρέθηκε κοντά στην Γκραμπάλα, διαλύθηκε από τα πυρά τεσσάρων Ελληνικών πυροβολαρχιών πριν καν προλάβει να προβεί σε οποιαδήποτε ενέργεια. Το πρωί της ίδιας μέρας, Ελληνικό και Ιταλικό πυροβολικό αντάλλαξαν πυρά στους τομείς Νεγράδα – προσέβαλε και η Ιταλική αεροπορία – και Καλαμά, ενώ στο Καλπάκι επιτέθηκαν περίπου 80 Ιταλικά άρματα συνοδευόμενα από 80 περίπου μοτοσικλετιστές.
Οι Ελληνικές δυνάμεις και τα πυρά του Ελληνικού πυροβολικού, σε συνδυασμό με τα αντιαρματικά κωλύματα που είχαν δημιουργηθεί, κατάφεραν και απέκρουσαν τον εχθρό προκαλώντας του μεγάλες απώλειες.
Ξημερώνοντας 4η Νοεμβρίου, η VIIMεραρχία ενίσχυσε τις δυνάμεις στη τοποθεσία της Ελαίας, χωρίς οι εχθρικές δυνάμεις να αντιληφθούν τίποτα. Η Ιταλική Αεροπορία και το πυροβολικό, προσέβαλαν ολόκληρη την Ελληνική τοποθεσία με πυρά.
Την 5η Νοεμβρίου, πραγματοποιήθηκαν επιθέσεις από το Ιταλικό πυροβολικό, βομβαρδίζοντας το Τομέα Θεσπρωτίας, περιοχές του Τομέα Νεγράδων και θέσεις δυτικά του Καλαμά. Οι Ελληνικές δυνάμεις από τη πλευρά τους, κατάφεραν να αποκρούσουν και αυτή την επίθεση. Καθήλωσαν τον εχθρό και προκάλεσαν όχι μόνο απώλειες σε προσωπικό αλλά σημαντικές απώλειες και σε άρματα μάχης.
Την 6η και την 7η Νοεμβρίου, οι Ιταλοί διενήργησαν και άλλες επιτυχίες, χωρίς καμία επιτυχία. Στις 8 Νοεμβρίου, ο Βισκόντι Πράσκα έλαβε εντολή να αναστείλει τις επιθετικές επιχειρήσεις. Η αντικατάσταση του με τον Στρατηγό Σοντού, αποτελούσε ξεκάθαρη απόδειξη της αποτυχίας του σχεδίου του. Στις 9 Νοεμβρίου, οι Ιταλοί άρχισαν να συμπτύσσονται, διατηρώντας προγεφύρωμα μικρής έκτασης νότια του Καλαμά.
Στις 10 Νοεμβρίου, η VIII Μεραρχία ξεκίνησε την διενέργεια επιθετικών αναγνωρίσεων και μέχρι τις 13 Νοεμβρίου είχε επιτευχθεί η κατάληψη των υψωμάτων Αγίας Μαρίνας-Νεοχωρίου, εξαλείφοντας ουσιαστικά το Ιταλικό προγεφύρωμα.
Η Μάχη της Ελαίας-Καλαμά διαδραματιζόταν παράλληλα με τη Μάχη της Πίνδου, και ήταν εκείνες οι κύριες μάχες που ανέκοψαν την ιταλική προέλαση από τις πρώτες κιόλας μέρες του ελληνοϊταλικού πολέμου.
