Ιδιώτες απηύδησαν με τη γραφειοκρατία και ζητούν από την Ε.Ε. να υλοποιήσουν το έργο σε άλλη χώρα Τραγελαφικές καταστάσεις διαδραματίζονται τους τελευταίους μήνες σε σχέση με την κατασκευή στην Κύπρο του πρώτου ηλιοθερμικού συστήματος με αποθήκευση ενέργειας ισχύος 50 μεγαβάτ στην Άλασσα, από την εταιρεία Alfa Mediterranean Enterprises Ltd. Το έργο, παρόλο που έχει πετύχει στον ευρωπαϊκό διαγωνισμό NER300 το 2014 και έχει ληφθεί απόφαση από το Υπουργικό Συμβούλιο για να υλοποιηθεί, εντούτοις κρατείται δέσμιο γραφειοκρατικών διαδικασιών χωρίς να διευκρινίζεται πώς και πότε θα μπορέσει να προχωρήσει η υλοποίησή του. Και όλα αυτά, την ώρα που οι κυβερνώντες μιλούν συνεχώς για την πολυπόθητη ανάπτυξη που θα έρθει μέσα από μεγάλα έργα ιδιωτών στην Κύπρο. Το προτεινόμενο έργο, με ετήσια παραγωγή 172 GWhs και συνολική δαπάνη στα €176,2 εκατ., θα χρηματοδοτηθεί από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων με το ποσό των €60,2 εκατ. Το έργο θα χρηματοδοτήσει η Τράπεζα της Κίνας με το ποσό των €105 εκατ., ενώ τα υπόλοιπα €10 εκατ. θα τα συνεισφέρει η κυπριακή εταιρεία που κέρδισε τον ευρωπαϊκό διαγωνισμό. Η εμπλοκή της Κίνας στο όλο έργο είναι ακόμα πιο σημαντική, ενόψει και της επίσκεψης του Προέδρου της Δημοκρατίας, Νίκου Αναστασιάδη, στην Κίνα, στις 15 Οκτωβρίου. Επισημαίνεται ότι το πιο πάνω έργο θα ενταχθεί στην ελεύθερη αγορά με σκοπό τη δραστική μείωση του ηλεκτρικού ρεύματος και τα οφέλη από τη μείωση θα μετακυλήσουν κατευθείαν στους καταναλωτές και κατ’ επέκταση στην κυπριακή οικονομία. Η εταιρεία Alfa Mediterranean Enterprises Ltd, αφού έχει διαβεβαιώσει τόσο την Ευρωπαϊκή Επιτροπή όσο και τις κυπριακές Αρχές ότι δεν χρειάζεται οτιδήποτε περισσότερο πέρα από τη χρηματοδότηση που έχει κερδίσει των €60,2 εκατ. από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, εντούτοις το θέμα έχει κολλήσει. Βλέποντας μάλιστα ότι η διαδικασία δεν προχωρεί, η εταιρεία αποτάθηκε στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή και ζήτησε επίσημα να της δοθεί η ευκαιρία να υλοποιήσει το έργο που κέρδισε τον ευρωπαϊκό διαγωνισμό σε μια άλλη ευρωπαϊκή χώρα. Η εταιρεία απευθύνθηκε στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή ενημερώνοντας ότι το έργο το οποίο έχει κατακυρωθεί δεν προχωρεί η υλοποίηση του. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή σε απάντησή της ενημέρωσε την εταιρεία ότι είναι στη διάθεση της κυπριακής κυβέρνησης να συζητήσει οποιαδήποτε πιθανά προβλήματα μπορεί να υπάρχουν στην παρουσία και της εταιρείας, ώστε το έργο να μπορεί να προχωρήσει προς υλοποίηση. Στην επιστολή της Ευρωπαϊκής Επιτροπής αναφέρεται ακόμα ότι προσδοκεί στην επιτυχή εφαρμογή του έργου εντός της Κύπρου. Σύμφωνα με την εταιρεία, δεν έχει προωθηθεί μέχρι σήμερα οποιαδήποτε ενέργεια για την αδειοδότηση του έργου που εμπίπτει στο πρόγραμμα NER300. Καταγγελίες και αστυνομική έρευνα Εκτός από θέματα γραφειοκρατίας, η εταιρεία κάνει λόγο για αδικαιολόγητη καθυστέρηση και κωλυσιεργία και έχει προχωρήσει σε καταγγελίες υπαλλήλων, για τους οποίους υπάρχει αστυνομική έρευνα εναντίον τους ότι έχουν αποκρύψει στοιχεία του διαγωνισμού ή/και παραποιήσει την οδηγία όπως αυτή έχει δημοσιευτεί στην ευρωπαϊκή εφημερίδα στις 6/11/2010. Σύμφωνα με την εταιρεία, η όλη καθυστέρηση επιφέρει ζημιά στην ίδια και επιφυλάσσει πλήρως όλα τα νόμιμα δικαιώματά της. Στη μια μάλιστα από τις δύο καταγγελίες που έγιναν, υπήρξε υπόδειξη από το Προεδρικό προς την εταιρεία να το πράξει ώστε να τεκμηριώσει τις όποιες κατηγορίες προέβη στις αρμόδιες Αρχές. Ωστόσο, σύμφωνα πάντα με την εταιρεία, μετά την καταγγελία και τη διεξαγωγή αστυνομικής έρευνας, έχει παγώσει η όλη διαδικασία για προώθηση του έργου. Όσον αφορά στη δεύτερη καταγγελία, αφορά απόκρυψη σοβαρών και ουσιωδών στοιχείων σε σχέση με την αίτηση για χορήγηση άδειας κατασκευής και λειτουργίας του ηλιοθερμικού σταθμού παραγωγής ηλεκτρισμού. Για το προτεινόμενο έργο έχει εξασφαλιστεί η συγκατάθεση της ΡΑΕΚ και του Εφόρου Ελέγχου Κρατικών Ενισχύσεων. Στην απόφασή της η ΡΑΕΚ έδωσε τη σύμφωνη γνώμη της υπό την προϋπόθεση ότι θα υπάρχει σαφής και ανέκκλητη πρόνοια ότι τα εν λόγω ατομικά μέτρα τερματίζονται αυτόματα και μονομερώς με την εφαρμογή των αναθεωρημένων κανόνων αγοράς και του νέου πλαισίου λειτουργίας της ανταγωνιστικής αγοράς ηλεκτρισμού. Από πλευράς του, ο έφορος Κρατικών Ενισχύσεων στη γνωμάτευσή υπογραμμίζει ότι δεν τίθεται ζήτημα κρατικής ενίσχυσης, αλλά ούτε και απαιτείται εκ των προτέρων έγκριση της Γενικής Διεύθυνσης Ανταγωνισμού της ΕΕ. Ο έφορος επισημαίνει ότι η πώληση ηλεκτρικού ρεύματος από τους δικαιούχους φορείς εκμετάλλευσης στην ΑΗΚ, ως ο διαχειριστής του δικτύου μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας, με βάση τη νομολογία του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου, δεν αποτελεί κρατική ενίσχυση. Με προκαταβολή 60% τα κοινοτικά κονδύλια Οι αρμόδιες Αρχές διερεύνησαν με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή το ύψος και το μηχανισμό προκαταβολικής ΝΕR300 χορηγίας για το εν λόγο έργο, σε σχέση με το υπόλοιπο 40% της χρηματοδότησης από το NER300, με την προϋπόθεση ότι θα έχει ήδη το 60% ως προκαταβολή πριν την έναρξη λειτουργίας του έργου σε 3 ισόποσες δόσεις (3 x 20%). Συγκεκριμένα, η Επιτροπή βεβαιώνει πως το υπόλοιπο θα εκταμιεύεται σε 5 ισόποσες δόσεις στα 5 χρόνια λειτουργίας τους έργου (5 x 8%). Η ετήσια αυτή εκταμίευση θα βασίζεται στην ετήσια πιστοποιημένη παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας (τουλάχιστον 75% της ετήσιας εγγυημένης παραγωγής προς την Επιτροπή). Για το ηλιοθερμικό πάρκο στην Άλασσα, το υποθετικό 8% θα εκταμιευτεί, εφόσον πιστοποιείται η ετήσια παραγωγή των 82.818 MWh (552.122 MWh x 0,75 / 5). Σύμφωνα με τους αρμόδιους, υπάρχει επίσης η πιθανότητα να επιταχυνθεί η ετήσια 8% εκταμίευση, εάν το 75% της 5ετους απόδοσης παραχθεί σε 3,75 έτη (παράγοντας όμως 100% ετησίως, αντί 75%) δηλαδή για το έργο να παράγονται 110.424 MWh στα πρώτα 3 χρόνια και επιπρόσθετα 82.820 MWh τους πρώτους 9 μήνες του τέταρτου έτους παραγωγής. ΠΗΓΗ
