Ο Άγιος Κυπριανός εορτάζει στις 2 Οκτωβρίου εκάστου έτους.
Αλγεί Σατανάς, τον πάλαι φίλον βλέπων,
Ξίφει φιλούντα συνθανείν Ἰουστίνῃ.
Τμήθη δευτερίῃ συν Ιουστίνῃ Κυπριανός.
Βιογραφία
Ο Άγιος Κυπριανός ήταν πλούσιος, ευγενής, φιλόσοφος από την Καρχηδόνα της Λιβύης. Έζησε στα χρόνια του Δεκίου (249 – 251 μ.Χ.) και εξασκούσε τη μαγική τέχνη στην Αντιόχεια.
Κάποτε ένας ειδωλολάτρης ονόματι Αγλαΐδας ερωτεύτηκε μια Χριστιανή παρθένο που ονομαζόταν Ιούστα. Η κοπέλα δεν ανταποκρινόταν στον έρωτά του κι εκείνος κατέφυγε στο διάσημο μάγο Κυπριανό. Όλα όμως τα μαγικά τεχνάσματα του Κυπριανού αποδείχθηκαν ανώφελα μπροστά στην σταθερή άρνηση της Χριστιανής κόρης.
Παραδεχόμενος την χρεωκοπία της τέχνης του, έκαψε τα μαγικά του βιβλία ενώπιον του Επισκόπου Ανθίμου, ζητώντας να βαπτισθεί και να γίνει ιερεύς. Πράγματι, ανήλθε όλες τις ιερατικές βαθμίδες και τέλος εξελέγη Επίσκοπος Καρχηδόνος. Μαζί του παρέλαβε και την Ιούστα, την οποία χειροτόνησε διακόνισσα μετονομάζοντάς την Ιουστίνα. Έδειξε αποστολικό ζήλο και γι αυτό το διέβαλαν στον Δέκιο.
Εξορίσθηκε στην Αντιόχεια, όπου και φυλακίσθηκε και αργότερα στη Νικομηδεία, όπου ο Κλαύδιος τον αποκεφάλισε μαζί με την Ιουστίνα. Τα λείψανά τους τα παρέλαβαν ευλαβείς Χριστιανοί και τα μετέφεραν στην Ρώμη, όπου και τα έθαψαν στον επισημότερο λόφο της πόλεως.
Ο Ιερός Ναός Αγίου Κυπριανού στο Μένοικο.
Στο κέντρο του παλαιού οικισμού του Μενοίκου βρίσκεται η εκκλησία των Αγίων Κυπριανού και Αγίας Ιουστίνης. Σύμφωνα με τον Καρούζη, η εκκλησία αυτή αποτελεί μια από τις λίγες εκκλησίες της Ορθοδοξίας που είναι αφιερωμένες στους Αγίους Κυπριανό και Ιουστίνη.
Η εκκλησία των Αγίων Κυπριανών και Ιουστίνης αποτελεί το στολίδι της κοινότητας. Πρόκειται για μια βασιλική εκκλησία με οξυκόρυφες καμάρες και σταυρολίθια με ένα ιδιαίτερα επιβλητικό κωδωνοστάσιο.
Διαμέσου των αιώνων, η εκκλησία των Αγίων Κυπριανών και Ιουστίνης δέχτηκε πολλές επεμβάσεις, οι οποίες διαφοροποίησαν την αρχική του μορφή. Ακόμη και σήμερα, γίνονται εργασίες ανακαίνισης του ναού, οι οποίες άρχισαν το 2008. Επιπρόσθετα, αγιογραφείται και πάλι ο ναός από ρώσους αγιογράφους.
