Εκτός από τους γνωστούς ηρωομάρτυρες, έχασαν τη ζωή τους κατά τη διάρκεια του τετραετούς επικού αγώνα της Ε.Ο.Κ.Α. και πολλοί άλλοι πολίτες, άγνωστοι στους περισσότερους, οι οποίοι σκοτώθηκαν είτε από τις Αγγλικές Δυνάμεις, είτε από Τούρκους εξτρεμιστές, χωρίς να εκτελούν διατεταγμένη αποστολή.    Αυτοί αποτελούν τα «Θύματα του Αγώνα της ΕΟΚΑ». Ένας εξ αυτών ήταν και ο νεαρός Ιάκωβος Κασπαρής που βρήκε το θάνατο στα χέρια των αιμοσταγών Τούρκων, που κατέχουν ακόμη τη μαρτυρική γη μας. Ας είναι αιωνία η μνήμη του.     ΠΙΝΑΞ ΠΕΣΟΝΤΩΝ ΑΠΑΓΧΟΝΙΣΘΕΝΤΩΝ ΚΑΙ ΘΥΜΑΤΩΝ – ΝΕΚΡΩΝ ΤΟΥ ΚΥΠΡΙΑΚΟΥ ΑΠΕΛΕΥΘΕΡΩΤΙΚΟΥ ΑΓΩΝΟΣ ΚΑΤ’ ΑΛΦΑΒΗΤΙΚΗΝ ΣΕΙΡΑΝ    (Στρατηγού Γεωργίου ΓΡΙΒΑ – ΔΙΓΕΝΗ: ΑΠΟΜΝΗΜΟΝΕΥΜΑΤΑ ΑΓΩΝΟΣ ΕΟΚΑ 1955-1959, Αθήναι 1961. σελ. XIII – XVIII)    ΚΑΣΠΑΡΗΣ ΙΑΚΩΒΟΣ: Ετών 35 εκ Τρεμιθούσας. Εφονεύθη την 29/10/58 υπό Τούρκων εις Αργάκαν.      ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΙΣΤΟΡΙΚΗΣ ΜΝΗΜΗΣ ΑΓΩΝΑ ΕΟΚΑ 1955-59   ΣΥΝΤΟΜΗ ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΑΝΑΔΡΟΜΗ:   ΕΝΑ ΜΗΝΑ ΝΩΡΙΤΕΡΑ από τη δολοφονία του άτυχου Κασπαρή… Η ελληνική κυβέρνηση απέρριψε την πρόσκληση για συμμετοχή σε διάσκεψη του ΝΑΤΟ με θέμα τη συζήτηση του σχεδίου Σπάακ. Τα υποκινούμενα αντίποινα εναντίον ανυποψίαστων πολιτών, ήταν δεδομένα…   Σχέδιο Σπάακ, 1958   Απλή παραλλαγή των προηγούμενων σχεδίων αποτέλεσε το σχέδιο του Γ.Γ. του ΝΑΤΟ που υποβλήθηκε στις 24 Σεπτεμβρίου του 1958 και σε γενικές γραμμές προέβλεπε:   – Συγκρότηση δύο κοινοτικών Βουλών και ενιαίας Βουλής για κοινού ενδιαφέροντος θέματα.   – Ο Άγγλος κυβερνήτης θα διατηρούσε όλες τις αρμοδιότητες σχετικά με την άμυνα, την ασφάλεια και την εξωτερική πολιτική.   – Ο κυβερνήτης θα προήδρευε του υπουργικού συμβουλίου με βοηθούς τους προέδρους των κοινοτικών βουλών.   – Μεταβατική περίοδος αυτοκυβέρνησης 7 ετών.   – Σύγκληση διάσκεψης των χωρών μελών του ΝΑΤΟ με συμμετοχή όλων των ενδιαφερομένων.   Στο αρχικό αυτό σχέδιο ο Σπάακ επέφερε ορισμένες αλλαγές ώστε εν τέλει να μη διαφέρει ουσιαστικά από το σχέδιο Μακμίλλαν, το οποίο θεωρήθηκε τόσο απαράδεκτο που ορισμένοι αποδίδουν την εκ μέρους του Μακαρίου αποδοχή της συνθήκης Ζυρίχης – Λονδίνου εν μέρει ως προσπάθεια αποτροπής του χειρότερου.    Ως προς το θέμα όμως των λεγόμενων «χαμένων ευκαιριών», το οποίο ετέθη ρητά και αναπτύχθηκε θεωρητικά από τον Έλληνα υπουργό Εξωτερικών Ευάγγελο Αβέρωφ-Τοσίτσα στο ομώνυμο βιβλίο του αλλά υποστηρίζεται και από άλλους, οι γνώμες διίστανται. Το συγκεκριμένο ζήτημα το θέτει, έμμεσα, και ο Κων. Σβολόπουλος υπό μορφή αναπάντητου ερωτήματος όπως αναφέρθηκε ανωτέρω.   Σύμφωνα πάντως με τον καθηγητή Βαγγέλη Κουφουδάκη: «Αυτή η θεωρία ήταν και είναι της μόδας. Οι ευκαιρίες που “χάθηκαν” σαν το Σχέδιο Macmillan ’58/9, το Σχέδιο Acheson ’64, το Σχέδιο Annan 2000-04, ήταν ευκαιρίες για τη διχοτόμηση της Κύπρου και αργότερα για τη διάλυση/κατάλυση της Κυπριακής Δημοκρατίας.   Αυτοί που προωθούν αυτές τις θεωρίες (χαμένες ευκαιρίες, κάθε πέρσι και καλύτερα) το κάνουν για να δικαιολογήσουν νέες υποχωρήσεις στο όνομα του “ρεαλισμού”. Στα αγγλικά λέμε ότι “δύο χορεύουν το τανγκό”. Κανείς από τους θεωρητικούς των χαμένων ευκαιριών δεν εξετάζει τι υποχωρήσεις επιβάλλονταν στην Κύπρο και τι έμενε ανοιχτό για μελλοντική διαπραγμάτευση.   Επισημαίνω και πάλιν ότι πολιτικοί και διπλωμάτες παίρνουν αποφάσεις με γνώση τα δεδομένα μιας περιόδου. Κανείς δεν γνώριζε τις συνθήκες που θα επικρατούσαν 30 χρόνια αργότερα. Όπως είπα, οι “χαμένες ευκαιρίες” ήταν για τη διάλυση της Κύπρου και τη διχοτόμησή της»…