Η Περσική Αυτοκρατορία, παρ’ όλες τις περιοχές που της είχε αποσπάσει ο Αλέξανδρος, ήταν αχανής και ο στρατός ακατάβλητος.

Ο αριθμός των Περσών στα Γαυγάμηλα ήταν 40.000 ιππείς, 1.000.000 πεζοί, 200 δρεπανηφόρα και 15 ελέφαντες, ενώ ο στρατός του Αλέξανδρου 40.000 πεζοί και 7.000 ιππείς.

Ο Αλέξανδρος νίκησε το αριστερό περσικό κέρας αλλά η φάλαγγα υπό τον Παρμενίωνα αντιμετώπιζε μεγάλα προβλήματα από την Περσική επίθεση. Η άψογη τεχνική της φάλαγγας, η οποία μπόρεσε και αντέστρεψε τα νώτα της, όταν παρά λίγο να περικυκλωθεί και η γρήγορη επέμβαση του Αλέξανδρου με το ιππικό έκριναν τη μάχη.

Οι Πέρσες έχασαν 90.000 άνδρες, ενώ οι Μακεδόνες μόλις 500.

Ο Αλέξανδρος μπήκε θριαμβευτικά στη Βαβυλώνα και ανακηρύχθηκε «Μεγάλος Βασιλεύς». Ο Δαρείος κατέφυγε στα βουνά της Μηδίας, με σκοπό να ανασυγκροτήσει τον στρατό του και να επιτεθεί εκ νέου στον Αλέξανδρο. Δεν πρόλαβε, καθώς ο Βήσσος, που εποφθαλμιούσε το θρόνο, τον έπιασε αιχμάλωτο και τον σκότωσε το 330 μ.Χ. Ήταν, όμως, αργά γι’ αυτόν .

Ο Αλέξανδρος ήταν ο κυρίαρχος της Ασίας και της Μεγάλης Περσικής Αυτοκρατορίας.