Η Μάχη στην Πέτρα της Βοιωτίας, περιοχή μεταξύ Θήβας και Λιβαδειάς, που έλαβε χώρα στις 12 Σεπτεμβρίου 1829 ήταν η τελευταία μάχη του Αγώνα για την Ελληνική ανεξαρτησία. Η τελευταία αυτή μάχη έχει ιδιαίτερη αξία, γιατί ήταν η πρώτη και μοναδική φορά κατά τη διάρκεια της Επανάστασης του 1821, που μία επίλεκτη τουρκική στρατιά συνθηκολόγησε επί του πεδίου της μάχης.
Το καλοκαίρι του 1829, ήδη η Πελοπόννησος, τα νησιά και μεγάλο μέρος της Στερεάς Ελλάδας είχαν απελευθερωθεί και την διακυβέρνηση των περιοχών είχε αναλάβει ο Ιωάννης Καποδίστριας.
Αμέσως, προέβη στη δημιουργία τακτικού στρατού και την εκκαθάριση οποιουδήποτε Οθωμανικού υπολείμματος είχε απομείνει στη Στερεά Ελλάδα.
Τον Αύγουστο του 1829 ο τουρκαλβανός πολέμαρχος Ασλάν Μπέης Μουχουρδάρης, σταλμένος από τη Λάρισα με 4.000 άνδρες, προέλασε ανενόχλητος και διαμέσου Λαμίας και Θήβας προκειμένου να φτάσει στην Αθήνα, να ανεφοδιάσει τη φρουρά της Ακροπόλεως και στη συνέχεια να οδηγήσει στη Θράκη όλες τις διαθέσιμες δυνάμεις για την αντιμετώπιση του ρωσικού κινδύνου, εν όψει ρωσσοτουρκικού πολέμου. Με περίπου 7.000 άνδρες, άρχισε την προς βορρά πορεία του. Μαζί του ήταν και ο Οσμάναγας Ουτσιάκαγας, επικεφαλής των τουρκικών δυνάμεων της Αττικής.
Ο Δημήτριος Υψηλάντης, όπου ήταν και ο επικεφαλής των ελληνικών δυνάμεων, είχε πληροφορηθεί τις κινήσεις των Τούρκων και συγκεντρώνοντας τακτικό στρατό περίπου 3.000 άνδρες, επέλεξε τη περιοχή της Πέτρας, μια στενή δίοδος, για να εμποδίσει το πέρασμα του εχθρού.
Το απόγευμα της 10ης Σεπτεμβρίου, ο τούρκικος στρατός έκανε την εμφάνισή του και στρατοπέδευσε σε μικρή απόσταση από τον ελληνικό. Οι Τούρκοι διέθεταν ισχυρές δυνάμεις πεζικού, ιππικού και πυροβολικού.
Ξημερώνοντας η 12η Σεπτεμβρίου, ο εχθρός κινήθηκε εναντίον των ελληνικών οχυρωματικών θέσεων. Οι ελληνικές δυνάμεις όμως, χωρίς χάσουν χρόνο <<απαντούν>> και οι Τούρκοι δέχονται καταιγισμό πυρών. Ξεπήδησαν από τα οχυρώματα και με τα ξίφη τους όρμησαν πάνω στον εχθρό. Οι Τούρκοι τράπηκαν σε άτακτη υποχώρηση.
Ο Ασλάν υπέστη δεινή ήττα, το ηθικό των Τούρκων καταρρακώθηκε, ενώ ο στόχος τους να περάσουν τα στενά δεν επετεύχθη.
Οι Έλληνες στη μάχη είχαν μόλις 3 νεκρούς και 12 τραυματίες, ενώ οι Τούρκοι έχασαν περίπου 100 άνδρες.
Ο τούρκος διοικητής Οσμάναγας Ουτσιάκαγας την επομένη της μάχης, αναγκάστηκε να ζητήσει συνθηκολόγηση με τους Έλληνες, την πρώτη σε όλη τη διάρκεια της ελληνικής επανάστασης, στην οποία υποχρεώνονταν τακτικές τούρκικες δυνάμεις, προκειμένου να περάσει τα στενά της Πέτρας και να βρεθεί στη Θράκη.
Οι Έλληνες δέχθηκαν, με τον όρο ότι θα παραδοθεί η περιοχή από τη Λειβαδιά εώς την Αλαμάνα και τις Θερμοπύλες. Η συνθήκη υπογράφτηκε και οι Τούρκοι παραχώρησαν όλη την Ανατολική Στερεά Ελλάδα .
Το πρωί της 14ης Σεπτεμβρίου, οι ηττημένοι Τούρκοι στον ρωσσοτουρκικό πόλεμο, υπέγραφαν τη συνθήκη της Ανδριανουπόλεως με την οποία ουσιαστικά αναγνώριζαν την Ανεξαρτησία της Ελλάδος.
