Το φθινόπωρο του 1955, η έντονη δράση της ΕΟΚΑ είχε αναστατώσει τη βρετανική διοίκηση της Κύπρου και την ίδια κυβέρνηση του Λονδίνου. Τα χτυπήματα των Κύπριων Αγωνιστών ήταν πια αδιάλειπτα.
Στις 11 Δεκεμβρίου του 1955 ο Αρχηγός Γεώργιος Γρίβας-Διγενής, βρισκόταν σε κρησφύγετο κοντά στο χωριό Σπήλια μαζί με τον Γρηγόρη Αυξεντίου και μια ομάδα 12 ανταρτών. Στο χωριό παρατηρήθηκε έντονη κινητικότητα όταν κατέφθασαν φορτηγά με Βρετανούς στρατιώτες. Ο Αρχηγός διέταξε τον Αυξεντίου να προβεί σε αναγνώριση. Επέστρεψε και πιστοποίησε ότι η εχθρική δύναμη κινείτο από τα Σπήλια προς τις θέσεις τους. Η κορυφογραμμή που βρίσκονταν στη βόρεια πλευρά του χωριού είχε καλυφθεί από πυκνή ομίχλη, στοιχείο που αργότερα ευνόησε σε μεγάλο βαθμό τους άνδρες της ΕΟΚΑ.
Ο Αυξεντίου προωθήθηκε σε ρόλο επιτήρησης μαζί με μια ολιγομελή ομάδα και διατάχθηκε να βάλει κατά του εχθρού μόλις τον δει να πλησιάζει, ώστε να ειδοποιηθεί η κύρια δύναμη που είχε αναπτυχθεί υπό τον Διγενή στη κορυφογραμμή. Η ομίχλη που επικρατούσε ήταν πυκνή και οι άντρες της ΕΟΚΑ κρυβόντουσαν μέσα στο πυκνό δάσος σε πλήρη ακινησία.
Περίπου στις τρεις το μεσημέρι ακούστηκαν οι πρώτοι πυροβολισμοί από τη πλευρά του Αυξεντίου, σημάδι πως ο αντίπαλος είχε πλησιάσει αρκετά. Έριξε δύο χειροβομβίδες και συνέχισε να βάλει κατά ριπάς, επιχειρώντας απαγκίστρωση. Οι Αγωνιστές όμως, αγνοούσαν ότι οι Βρετανοί είχαν διαμοιράσει τις δυνάμεις τους, η οποία ανερχόταν σε 600 άνδρες, σε δύο τμήματα. Προωθήθηκαν εκτελώντας κυκλωτική κίνηση προς τα Σπήλια από όπου ενεργούσε ο κυρίως όγκος τους. Προφανώς υπολόγιζαν ότι θα εγκλώβιζαν τους Κύπριους μαχητές και θα τους υποχρέωναν να παραδοθούν. Ο Αυξεντίου δρώντας ταχύτητα, συμπτύχθηκε με τους υπόλοιπους και διολίσθησαν προς τη κατεύθυνση της Κακοπετριάς. Τα βρετανικά αποσπάσματα ερχόμενα από αντίθετη κατεύθυνση, δεν είχαν αντιληφθεί ότι δεν υπήρχε κανείς πια ανάμεσά τους. Η αναγνώριση ήταν αδύνατη και το απόσπασμα που κινείτο προς τα Σπήλια άνοιξε πυρ. Το άλλο απάντησε και έτσι η αλληλοεξόντωση των Βρετανών υπήρξε αναπόφευκτη. Όταν αντιλήφθηκαν τι είχε συμβεί, ήταν πλέον αργά. Οι νεκροί στρατιώτες έφτασαν τους 15 και οι τραυματίες τους 37.
Όταν άρχιζε να σκοτεινιάζει αργά το απόγευμα, οι περισσότεροι αντάρτες είχαν ήδη βρεθεί σε ασφαλές μέρος. Ο Αρχηγός μαζί με άλλους 3 αγωνιστές ακολουθούσαν σε απόσταση σε ρόλο οπισθοφυλακής, καταδιωκόμενοι από βρετανική περίπολο με ανιχνευτικούς σκύλους. Όταν οι Βρετανοί στρατιώτες βρέθηκαν λίγα μέτρα από τον Αρχηγό, εκείνος καλύφθηκε μαζί με τον αγωνιστή Ευαγόρα Παπαχριστοφόρου στα πυκνά φυλλώματα. Ο εχθρός έπαψε τη καταδίωξη αλλά οι άνδρες της ΕΟΚΑ είχαν να αντιμετωπίσουν τώρα το πυκνό σκοτάδι και το κρημνώδες έδαφος. Ο ένας κρατώντας τον άλλον για να μη χαθούν, έφτασαν στη περιοχή της Κακοπετριάς, λίγο πριν τα χαράματα. Στο χωριό αυτό, ο εχθρός διέθετε δύναμη περίπου 150 ανδρών, όμως δεν επιχείρησε καταδίωξη αφού δεν έγινε αντιληπτή η παρουσία των ανδρών της ΕΟΚΑ. Όμως, η μόνιμη πληγή της ‘‘προδοσίας’’ κατέτρεχε τον Διγενή και τους άνδρες του.
Στις 15 Δεκεμβρίου του 1955, ο Αρχηγός και άλλοι τέσσερις Αγωνιστές βρίσκονταν σε οικία της Κακοπετριάς, σε οικογένεια που ήταν της απόλυτης εμπιστοσύνης τους. Αργά το βράδυ κατέφθασε στο σπίτι ο γιος της οικογένειας, ο οποίος εργαζόταν σε βρετανική βάση αλλά παράλληλα ήταν και πληροφοριοδότης του εχθρού. Αφού δείπνησαν ο Αρχηγός και οι άνδρες του, αναχώρησαν τα μεσάνυχτα ανυποψίαστοι για το χωριό Γαλάτα. Ο νεαρός είχε ήδη ειδοποιήσει τον εχθρό και τα χαράματα, περίπου φάλαγγα 50 στρατιωτικών οχημάτων διήλθε από τη Γαλάτα, αναζητώντας τους.
Ο Διγενής και οι άνδρες του όμως, είχαν ήδη ανέλθει στα υψώματα δυτικά του χωριού και από εκεί με ασφάλεια παρακολουθούσαν τις έρευνες του εχθρού. Βέβαια, σε ότι αφορά τον νεαρό προδότη των Βρετανών , εκτελέσθηκε στη Λεμεσό λίγο αργότερα χωρίς να τύχει ‘‘της συγνώμης ούτε αυτών των γονέων του’’, όπως είχε πει ο Αρχηγός Διγενής.
Σημαντική απώλεια για την ΕΟΚΑ, υπήρξε η σύλληψη του Ρένου Κυριακίδη, αρχηγού των αντάρτικων ομάδων Πιτσιλιάς. Αποκομμένος μέσα στα Σπήλια και στη προσπάθειά του να διαφύγει, τραυματίστηκε από βρετανικά πυρά και συνελήφθη. Τις θέσεις των μαχητών πρόδωσε ο δασοφύλακας Κώστας Ζαβρός, ο οποίος και εκτελέσθηκε από τους μαχητές της οργάνωσης. Στο σακάκι του βρέθηκε βρετανική επιταγή 400 λιρών.
Αυτές οι πρώτες επιχειρήσεις τις ΕΟΚΑ και των ομάδων κρούσης, στηριζόμενες στις αρχές του αιφνιδιασμού και της ταχείας απαγκίστρωσης επί προσχεδιασμένων αξόνων διαφυγής, είχαν στεφθεί με επιτυχία και οι βρετανικές δυνάμεις μετρούσαν ήδη δεκάδες νεκρούς και τραυματίες.
